2013 LYS 4 - Cografya 2 Soruları ve Cevapları

1. Dünya üzerindeki K, L ve M noktalarıyla ilgili olarak şu bilgiler verilmiştir.

• K’de yıl içerisindeki gece-gündüz süreleri arasındaki fark diğer noktalardan daha azdır.
• L, Başlangıç Meridyeni’ne K’den daha yakındır.
• Şubat ayında yılın en sıcak günlerini yaşayan M noktasındaki gündüz süresi diğer noktalardan daha uzundur.

Buna göre, K, L ve M noktalarıyla ilgili aşağıdaki yargılardan hangisi kesinlikle doğrudur?

A) M; kesinlikle K’nin kuzeyinde, L’nin güneyinde yer almaktadır.
B) M; K’nin güneyinde, L’nin kuzeyinde yer almaktadır.
C) K, L ve M noktalarının enlem dereceleri, Ekvator’dan Güney Kutup Dairesi’ne doğru aynı meridyen üzerinde KD) K, L ve M noktalarının boylam dereceleri, Başlangıç Meridyeni’nden 90 derece doğu boylamına doğru aynı paralel üzerinde K>L>M olacak şekilde sıralanmıştır.
E) K, L ve M noktalarının boylam dereceleri, 90 derece batı boylamından Başlangıç Meridyeni’ne doğru aynı paralel üzerinde K
2. Aşağıdaki şekilde, Kuzey Yarım Küre’de 38° enleminde doğu–batı doğrultusunda uzanan bir dağa gelen güneş ışınları verilmiştir.



Buna göre, P ve R noktaları için aşağıdakilerden hangisi kesinlikle söylenir?

A) P noktasında tarımsal etkinlikler R noktasından daha fazladır.
B) P noktasında buharlaşma ve terleme R’ye göre daha azdır.
C) R noktasında nem oranı P noktasından daha azdır.
D) P noktasında yağış miktarı R noktasından daha azdır.
E) P noktasında bitki çeşitliliği R noktasından daha fazladır.

3. I. Volkanik patlamalar
II. Tsunamiler
III. Aşırı yağışlar
IV. Kasırgalar

Yukarıda verilen doğa olaylarından hangilerinin yaşanma sıklığı daha yüksektir?

A) Yalnız I
B) I ve II
C) II ve III
D) II ve IV
E) III ve IV

4. I. Tarımın başlaması – yerleşik hayata geçiş
II. Sanayi devrimi – hizmet sektörünün ortaya çıkışı
III. Bilgi teknolojilerindeki gelişim – küreselleşme ve kültürler arası etkileşim
IV. Hizmet üretiminin artışı – üretim toplumunun ortaya çıkışı

Üretim süreçlerindeki değişim, toplumsal değişimleri de beraberinde getirmiştir.

Buna göre, yukarıda verilen süreçler ve toplumsal değişime olan yansıma eşleşmelerinden hangisinin yanlış olduğu söylenebilir?

A) Yalnız I
B) Yalnız II
C) I ve III
D) II ve IV
E) III ve IV

5. Ekonomik etkinliklerin sürekliliği arz talep dengesine bağlıdır. Bir ürüne olan talebin azalması, ürünün üretimini azaltmakta hatta durma noktasına getirebilmektedir.

Buna göre aşağıdakilerden hangisi, bu duruma örnek gösterilemez?

A) Kuş gribine bağlı olarak kümes hayvanları üretiminin azalması
B) İnsanların beslenme alışkanlığındaki değişime bağlı olarak balık üretiminin azalması
C) Yapay ipeğe göre daha pahalı olan doğal ipek üretiminin azalması
D) Çevre duyarlılığının ve sivil toplum kuruluşlarının etkisiyle kürk kullanımının azalması
E) Toplumların bilinçlenmesi ile GDO’lu (Genetiği Değiştirilmiş Organizmalar) ürünlerin üretiminin azalması

6. Türkiye’de 1980’li yıllardan sonra kentsel alanlarda hızlı nüfus artışına bağlı olarak plansız bir kentleşme yaşanmıştır.

Bu süreçte, plansız gelişen kentlerdeki sorunları çözmek için aşağıdakilerden hangisinin yapılması uygun değildir?

A) Kırsal alanlarda makineli tarımı yaygınlaştırmak
B) Kentlerden kırsal kesime olan göçü desteklemek
C) Yeni ve planlı yerleşme alanları açmak
D) Kentsel dönüşüm projeleri geliştirmek
E) Altyapı yatırımlarını artırmak

7. Coğrafya dersinde Türkiye’deki doğal bitki topluluklarının dağılışını etkileyen şartları tartışan öğrenciler arasında şu diyaloglar yaşanmıştır.

Ahmet: Öğretmenimizin anlattığına göre, geçmişte yaşanan iklim değişikliği nedeniyle bitkiler güneydeki dağlarımızın yüksek kesimlerine sokulmuş. Bence bu imkânsız, soğuğun etkisiyle kuzeyli bitkiler yok olmuştur. Bitkilerin ilerlemesi söz konusu olamaz.

Sevim: Soğuk dönemde sıcak iklim şartları altında yetişen bitkiler, dağların güneye bakan alçak kesimlerine ve kuytu alanlara sığınmış, sıcak dönemde ise kuzeyli bitkiler, kuzeye bakan yüksek yamaçlara çekilmiştir.

Nuray: Bence de kuzeyli bitkiler ilerlemiş olamaz. Üstelik güneye doğru ilerlediyse neden dağların yüksek kesimlerine sokulmuş olsun? Güney daha sıcak olduğu için yüksek kesimlere değil, kıyı kesimlerine sokulur.

Emin: Kuzeyli bitkilerin soğuğa dayanıklı olduğunu unutmayın. Güneye doğru ilerledikçe elbette soğuk olan yüksek kesimlere sokulacaktır. Alçak kesimler sıcak olduğu için kuzeyli bitkilere uygun değildir.

Buna göre, öğrenciler arasında yaşanan diyalogda doğru yorumu aşağıdakilerden hangileri yapmıştır?

A) Yalnız Ahmet
B) Ahmet ve Nuray
C) Sevim ve Emin
D) Sevim ve Nuray
E) Ahmet ve Emin

8. Türkiye’deki dağların oluşumunda kırılma, kıvrılma ve volkanizma olayları etkili olmuştur.



Buna göre, haritada işaretli dağlık alanların hangisinin oluşumunda diğerlerinden farklı bir etken rol oynamıştır?

A) I
B) II
C) III
D) IV
E) V

9. Tarımsal üretimde “buğday – un – bisküvi” arasındaki ilişki, Türkiye’nin sahip olduğu yer altı kaynaklarının etkin kullanımında aşağıdakilerden hangisinde görülmez?

A) Demir – sac – gemi
B) Boksit – alüminyum – konserve kutusu
C) Bor – ısıya dayanıklı cam – tencere
D) Petrol – yapay kauçuk – otomobil lastiği
E) Fosfat – gübre – toprak

10. Aşağıdakilerden hangisi, Doğu Anadolu Projesi’nin hedefleri arasında yer almaz?

A) Bölgeyi Türkiye’nin önemli bir sanayi bölgesi hâline getirmek
B) Bölgenin diğer bölgelerle olan sosyoekonomik gelişmişlik farkını azaltmak
C) Bölge dışına verilen göçleri azaltmak
D) Bölgede hayvancılığın gelişimini sağlamak
E) Bölge içinde sermaye birikimini sağlamak

11. Ülkelerin gelişmişlik düzeylerini gösteren verilerden biri de ticaret hacmidir. Bazı ülkelerin dış ticaretinde dış alım, bazılarında ise dış satım ön plandadır.

Buna göre, ülkelerin gelişmişlik düzeyleri göz önüne alınarak yapılan aşağıdaki yorumlardan hangisi yanlıştır?

A) Gelişmekte olan ülkelerde genellikle dış ticaret açığı fazladır.
B) Gelişmiş ülkeler genellikle dengeli bir bütçeye sahiptir.
C) Gelişmiş ülkelerde genellikle dış satım, dış alımdan fazladır.
D) Az gelişmiş ülkelerde genellikle dış alım, dış satımdan fazladır.
E) Gelişmekte olan ülkelerde genellikle üçüncül sektör ürünlerinin dış satımı fazladır.

12. Petrol ve doğal gazın çıkarıldığı yerden tüketildiği alanlara ulaştırılmasında boru hatları önemli bir yer tutar.

Buna göre aşağıdaki petrol ve doğal gaz çıkarılan yerlerin hangisinde, boru hatları ile taşımacılık daha fazla öneme sahiptir?

A) Hazar Gölü çevresi
B) Meksika Körfezi
C) Basra Körfezi
D) Kızıldeniz
E) Kuzey Afrika

13. Akarsulardan yararlanmanın yollarından biri, üzerine barajlar yapılmasıdır. Baraj yapılarak akarsulardan çok yönlü olarak faydalanılabilmektedir.

Buna göre;

I. tarımda, sulama amaçlı yararlanılması,
II. akarsu rejimlerini düzene sokması,
III. çevresinde rekreasyonel etkinliklerin artması,
IV. çevresinde yeni yerleşim alanlarının gelişmesi durumlarından hangileri, barajların çevrede yarattığı olumlu katkılar arasında yer alır?

A) Yalnız I
B) Yalnız II
C) I ve III
D) II ve IV
E) III ve IV

14. Hayvancılık faaliyetlerinin yürütüldüğü mera alanları, büyüklükleri ve ot verimi oranında belli sayıda hayvanın otlatılmasına imkân sağlar. Ancak hatalı ve kapasitesinin üzerinde kullanılan meralar zamanla verimsizleşerek özelliklerini kaybeder.

Buna göre aşağıdakilerden hangisinde, doğal kaynakların kullanımında buna benzer bir ilişkiden söz edilemez?

A) Toprak
B) Madenler
C) Su
D) Bitki örtüsü
E) Denizel besin kaynakları

Cevaplar: 1. C, 2. B, 3. E, 4. D, 5. B, 6. A, 7. C, 8. D, 9. E, 10. A, 11. E, 12. A, 13. C, 14. B