Coğrafya Dersleri Kazanımları Listesi
Coğrafya 9 Kazanımları
ÖĞRENME ALANI: A. DOĞAL SİSTEMLER - KAZANIMLAR
A.9.1. Doğa ve insan etkileşimini anlamlandırır.
A.9.2. Doğa ve insan etkileşimini ortaya koymada coğrafyanın rolünü algılar.
A.9.3. Doğal sistemlerin coğrafyanın konuları içerisindeki yerini belirler.
A.9.4. Bilgileri haritalara aktarmada kullanılan yöntem ve teknikleri kullanım amaçları açısından karşılaştırır
A.9.5. Koordinat sistemi ve haritayı oluşturan unsurlardan yola çıkarak zaman ve yere ait özellikler hakkında çıkarımlarda bulunur.
A.9.6. Eş yükselti eğrileriyle çizilmiş bir harita üzerinde ana yer şekillerini ayırt eder.
A.9.7. Dünyanın şekli ve hareketlerinin etkilerini yorumlar.
A.9.8. Atmosferin özellikleri ile hava olaylarını ilişkilendirir.
A.9.9. Hava durumu ile iklim özelliklerini etkileri açısından karşılaştırır.
A.9.10. İklim elemanlarının oluşumunu, dağılışını ve bunlar üzerinde etkili olan faktörleri sorgular.
A.9.11. Farklı iklim tiplerinin özellikleri ve dağılışları hakkında çıkarımlarda bulunur.
A.9.12. Dünyanın tektonik oluşumundaki değişim ve sürekliliğe kanıtlar gösterir.
A.9.13. Jeolojik zamanların özelliklerini tektonik olaylarla ilişkilendirerek açıklar.
A.9.14. İç kuvvetleri yer şekillerinin oluşumuna etkileriyle birlikte açıklar.
A.9.15. Dış kuvvetleri yer şekillerinin oluşumuna etkileriyle birlikte açıklar.
ÖĞRENME ALANI: B. BEŞERÎ SİSTEMLER - KAZANIMLAR
B.9.1. İnsan faaliyetlerinden yola çıkarak beşerî sistemlerin coğrafyanın konuları içerisindeki yerini açıklar.
B.9.2. Yerleşmelerin konumunu belirleyen ve gelişimini etkileyen faktörleri geçmişten günümüze fonksiyonel değişiklikler açısından analiz eder.
B.9.3. Yerleşme doku ve tiplerinin oluşmasında etkili olan nedenleri sorgular.
ÖĞRENME ALANI: C. MEKÂNSAL BİR SENTEZ: TÜRKİYE - KAZANIMLAR
C.9.1. Yaşadığı yerleşim biriminin coğrafi özellikleri hakkında çıkarımlarda bulunur.
C.9.2. Yaşadığı yerleşim alanının farklı zaman periyotlarındaki değişim ve sürekliliğini coğrafi açıdan analiz eder.
ÖĞRENME ALANI: Ç. KÜRESEL ORTAM: BÖLGELER VE ÜLKELER - KAZANIMLAR
Ç.9.1. Dünyadaki farklı bölge örneklerini, özellikleri ve bölge belirlemede kullanılan kriterler açısından analiz eder.
Ç.9.2. Çeşitli ölçeklerdeki bölge örneklerini kullanarak bölge sınırlarının amaca göre değişebilirliğini açıklar.
Ç.9.3. Haritalardan yararlanarak çeşitli coğrafi kriterlerle belirlenmiş bölgelerde bulunan ülkeleri ayırt eder.
ÖĞRENME ALANI: D. ÇEVRE VE TOPLUM - KAZANIMLAR
D.9.1. İnsanların gereksinimlerinden yola çıkarak doğal çevreyi kullanma biçimlerini örneklendirir.
D.9.2. Doğal çevrenin insan faaliyetlerine etkilerini ve insanların doğal çevreye uyum süreçlerini karşılıklı ilişkileri çerçevesinde analiz eder.
D.9.3. Örneklerden yararlanarak doğal ortamda insan etkisiyle meydana gelen değişimlerin sonuçlarını analiz eder.
A.9.2. Doğa ve insan etkileşimini ortaya koymada coğrafyanın rolünü algılar.
A.9.3. Doğal sistemlerin coğrafyanın konuları içerisindeki yerini belirler.
A.9.4. Bilgileri haritalara aktarmada kullanılan yöntem ve teknikleri kullanım amaçları açısından karşılaştırır
A.9.5. Koordinat sistemi ve haritayı oluşturan unsurlardan yola çıkarak zaman ve yere ait özellikler hakkında çıkarımlarda bulunur.
A.9.6. Eş yükselti eğrileriyle çizilmiş bir harita üzerinde ana yer şekillerini ayırt eder.
A.9.7. Dünyanın şekli ve hareketlerinin etkilerini yorumlar.
A.9.8. Atmosferin özellikleri ile hava olaylarını ilişkilendirir.
A.9.9. Hava durumu ile iklim özelliklerini etkileri açısından karşılaştırır.
A.9.10. İklim elemanlarının oluşumunu, dağılışını ve bunlar üzerinde etkili olan faktörleri sorgular.
A.9.11. Farklı iklim tiplerinin özellikleri ve dağılışları hakkında çıkarımlarda bulunur.
A.9.12. Dünyanın tektonik oluşumundaki değişim ve sürekliliğe kanıtlar gösterir.
A.9.13. Jeolojik zamanların özelliklerini tektonik olaylarla ilişkilendirerek açıklar.
A.9.14. İç kuvvetleri yer şekillerinin oluşumuna etkileriyle birlikte açıklar.
A.9.15. Dış kuvvetleri yer şekillerinin oluşumuna etkileriyle birlikte açıklar.
ÖĞRENME ALANI: B. BEŞERÎ SİSTEMLER - KAZANIMLAR
B.9.1. İnsan faaliyetlerinden yola çıkarak beşerî sistemlerin coğrafyanın konuları içerisindeki yerini açıklar.
B.9.2. Yerleşmelerin konumunu belirleyen ve gelişimini etkileyen faktörleri geçmişten günümüze fonksiyonel değişiklikler açısından analiz eder.
B.9.3. Yerleşme doku ve tiplerinin oluşmasında etkili olan nedenleri sorgular.
ÖĞRENME ALANI: C. MEKÂNSAL BİR SENTEZ: TÜRKİYE - KAZANIMLAR
C.9.1. Yaşadığı yerleşim biriminin coğrafi özellikleri hakkında çıkarımlarda bulunur.
C.9.2. Yaşadığı yerleşim alanının farklı zaman periyotlarındaki değişim ve sürekliliğini coğrafi açıdan analiz eder.
ÖĞRENME ALANI: Ç. KÜRESEL ORTAM: BÖLGELER VE ÜLKELER - KAZANIMLAR
Ç.9.1. Dünyadaki farklı bölge örneklerini, özellikleri ve bölge belirlemede kullanılan kriterler açısından analiz eder.
Ç.9.2. Çeşitli ölçeklerdeki bölge örneklerini kullanarak bölge sınırlarının amaca göre değişebilirliğini açıklar.
Ç.9.3. Haritalardan yararlanarak çeşitli coğrafi kriterlerle belirlenmiş bölgelerde bulunan ülkeleri ayırt eder.
ÖĞRENME ALANI: D. ÇEVRE VE TOPLUM - KAZANIMLAR
D.9.1. İnsanların gereksinimlerinden yola çıkarak doğal çevreyi kullanma biçimlerini örneklendirir.
D.9.2. Doğal çevrenin insan faaliyetlerine etkilerini ve insanların doğal çevreye uyum süreçlerini karşılıklı ilişkileri çerçevesinde analiz eder.
D.9.3. Örneklerden yararlanarak doğal ortamda insan etkisiyle meydana gelen değişimlerin sonuçlarını analiz eder.
Coğrafya 10 Kazanımları
ÖĞRENME ALANI: A. DOĞAL SİSTEMLER - KAZANIMLAR
A.10.1. Kayaçların özellikleri ile yeryüzü şekillerinin oluşum süreçlerini ilişkilendirir.
A.10.2. Levha tektoniği ile deprem kuşakları, sıcak su kaynakları ve volkanların dağılışını ilişkilendirir.
A.10.3. Su kaynaklarını farklı özelliklerine göre sınıflandırır.
A.10.4. Toprak çeşitliliğini oluşum süreçlerine göre açıklar
A.10.5. Bitki tür ve topluluklarını genel özelliklerine göre sınıflandırır.
A.10.6. Farklı bitki topluluklarının dağılışı ile iklim ve yer şekillerini ilişkilendirir.
ÖĞRENME ALANI: B. BEŞERÎ SİSTEMLER - KAZANIMLAR
B.10.1. Nüfus özellikleri ve nüfusun önemi hakkında çıkarımlarda bulunur.
B.10.2. Dünya nüfusunun tarihsel süreçteki değişimini yorumlar.
B.10.3. Nüfus piramitleri oluşturarak nüfusun yapısıyla ilgili çıkarımlarda bulunur.
B.10.4. Nüfus artış oranının değişiminde etkili olan faktörleri sorgular.
B.10.5. Tarihî metinler, belgeler ve haritalardan yararlanarak dünyadaki göçlerin nedenleri hakkında çıkarımlarda bulunur.
B.10.6. Örnek incelemeler yoluyla göçün mekânsal etkilerini analiz eder.
B.10.7. Geçmişten günümüze farklı geçim tarzlarını, ekonomik faaliyetler ve toplumsal değişimler açısından analiz eder.
B.10.8. Ekonomik faaliyetleri temel özelliklerine göre ayırt eder.
B.10.9. Ekonomik faaliyet türlerinin oransal dağılımına ilişkin verileri, ülkelerin gelişmişlik düzeyleriyle ilişkilendirir.
ÖĞRENME ALANI: C. MEKÂNSAL BİR SENTEZ: TÜRKİYE - KAZANIMLAR
C.10.1. Haritalardan yararlanarak Türkiye’deki yer şekillerinin temel özelliklerini ve dağılışını analiz eder.
C.10.2. Türkiye’nin yer şekillerinin oluşum sürecini iç ve dış kuvvetlerle ilişkilendirir.
C.10.3. Haritalar kullanarak Türkiye’nin iklimini etkileyen faktörler hakkında çıkarımlarda bulunur.
C.10.4. Harita, tablo ve grafiklerden yararlanarak Türkiye’deki iklim elemanlarının özellikleri hakkında çıkarımlarda bulunur.
C.10.5. İklime ait kanıtlardan yararlanarak Türkiye’de görülen iklim tiplerinin özellikleri hakkında çıkarımlarda bulunur.
C.10.6. Türkiye’deki toprak tipleri ve bunların dağılışında etkili olan faktörleri ilişkilendirir.
C.10.7. Türkiye topraklarının kullanımını verimlilik açısından değerlendirir.
C.10.8. Türkiye’deki doğal bitki topluluklarının dağılışını yetişme şartlarıyla ilişkilendirerek analiz eder.
C.10.9. Türkiye’deki su varlıklarını genel özellikleri ve dağılışları açısından analiz eder.
C.10.10. Türkiye’deki su varlığından yararlanmayı ekonomik, sosyal ve kültürel etkileriyle analiz eder.
C.10.11. Türkiye’de yerleşme ve nüfus dağılışını etkileyen faktörler hakkında çıkarımlarda bulunur.
C.10.12. Türkiye’deki yerleşim birimlerini fonksiyonel özellikleri açısından ayırt eder.
C.10.13. Doğal unsurlardan yola çıkarak Türkiye’deki kırsal yerleşme tiplerinin çeşitliliğini örneklendirir.
C.10.14. Türkiye’deki şehirleri fonksiyonlarına göre örneklendirir.
C.10.15. Türkiye nüfusunun yapısal özelliklerini ve dağılışını analiz eder.
C.10.16. Türkiye’de nüfusun tarihsel seyrini sosyal ve ekonomik faktörler açısından sorgular.
C.10.17. Türkiye’deki göçlerin sebep ve sonuçlarını coğrafi açıdan sorgular.
ÖĞRENME ALANI: Ç. KÜRESEL ORTAM: BÖLGELER VE ÜLKELER - KAZANIMLAR
Ç.10.1. Kıtaların ve okyanusların konumsal önemindeki değişimi tarihsel süreçten örneklerle değerlendirir.
Ç.10.2. Bölgeler ve ülkeler arası etkileşimde teknolojik gelişmelerin rolünü örneklendirir.
Ç.10.3. Uluslararası ulaşım hatlarının bölgesel ve küresel etkilerini sorgular.
ÖĞRENME ALANI: D. ÇEVRE VE TOPLUM - KAZANIMLAR
D.10.1. Doğal afetleri; oluşum nedenleri, özellikleri, dağılışları ve insanlara olan etkileri bakımından analiz eder.
D.10.2. Dünyanın farklı bölgelerinde doğal afetlere yönelik geliştirilen yöntemleri afet yönetimi açısından analiz eder.
D.10.3. İnsanların doğal afetlerin oluşumuna etkisini, afet bilincinin geliştirilmesi açısından değerlendirir.
A.10.1. Kayaçların özellikleri ile yeryüzü şekillerinin oluşum süreçlerini ilişkilendirir.
A.10.2. Levha tektoniği ile deprem kuşakları, sıcak su kaynakları ve volkanların dağılışını ilişkilendirir.
A.10.3. Su kaynaklarını farklı özelliklerine göre sınıflandırır.
A.10.4. Toprak çeşitliliğini oluşum süreçlerine göre açıklar
A.10.5. Bitki tür ve topluluklarını genel özelliklerine göre sınıflandırır.
A.10.6. Farklı bitki topluluklarının dağılışı ile iklim ve yer şekillerini ilişkilendirir.
ÖĞRENME ALANI: B. BEŞERÎ SİSTEMLER - KAZANIMLAR
B.10.1. Nüfus özellikleri ve nüfusun önemi hakkında çıkarımlarda bulunur.
B.10.2. Dünya nüfusunun tarihsel süreçteki değişimini yorumlar.
B.10.3. Nüfus piramitleri oluşturarak nüfusun yapısıyla ilgili çıkarımlarda bulunur.
B.10.4. Nüfus artış oranının değişiminde etkili olan faktörleri sorgular.
B.10.5. Tarihî metinler, belgeler ve haritalardan yararlanarak dünyadaki göçlerin nedenleri hakkında çıkarımlarda bulunur.
B.10.6. Örnek incelemeler yoluyla göçün mekânsal etkilerini analiz eder.
B.10.7. Geçmişten günümüze farklı geçim tarzlarını, ekonomik faaliyetler ve toplumsal değişimler açısından analiz eder.
B.10.8. Ekonomik faaliyetleri temel özelliklerine göre ayırt eder.
B.10.9. Ekonomik faaliyet türlerinin oransal dağılımına ilişkin verileri, ülkelerin gelişmişlik düzeyleriyle ilişkilendirir.
ÖĞRENME ALANI: C. MEKÂNSAL BİR SENTEZ: TÜRKİYE - KAZANIMLAR
C.10.1. Haritalardan yararlanarak Türkiye’deki yer şekillerinin temel özelliklerini ve dağılışını analiz eder.
C.10.2. Türkiye’nin yer şekillerinin oluşum sürecini iç ve dış kuvvetlerle ilişkilendirir.
C.10.3. Haritalar kullanarak Türkiye’nin iklimini etkileyen faktörler hakkında çıkarımlarda bulunur.
C.10.4. Harita, tablo ve grafiklerden yararlanarak Türkiye’deki iklim elemanlarının özellikleri hakkında çıkarımlarda bulunur.
C.10.5. İklime ait kanıtlardan yararlanarak Türkiye’de görülen iklim tiplerinin özellikleri hakkında çıkarımlarda bulunur.
C.10.6. Türkiye’deki toprak tipleri ve bunların dağılışında etkili olan faktörleri ilişkilendirir.
C.10.7. Türkiye topraklarının kullanımını verimlilik açısından değerlendirir.
C.10.8. Türkiye’deki doğal bitki topluluklarının dağılışını yetişme şartlarıyla ilişkilendirerek analiz eder.
C.10.9. Türkiye’deki su varlıklarını genel özellikleri ve dağılışları açısından analiz eder.
C.10.10. Türkiye’deki su varlığından yararlanmayı ekonomik, sosyal ve kültürel etkileriyle analiz eder.
C.10.11. Türkiye’de yerleşme ve nüfus dağılışını etkileyen faktörler hakkında çıkarımlarda bulunur.
C.10.12. Türkiye’deki yerleşim birimlerini fonksiyonel özellikleri açısından ayırt eder.
C.10.13. Doğal unsurlardan yola çıkarak Türkiye’deki kırsal yerleşme tiplerinin çeşitliliğini örneklendirir.
C.10.14. Türkiye’deki şehirleri fonksiyonlarına göre örneklendirir.
C.10.15. Türkiye nüfusunun yapısal özelliklerini ve dağılışını analiz eder.
C.10.16. Türkiye’de nüfusun tarihsel seyrini sosyal ve ekonomik faktörler açısından sorgular.
C.10.17. Türkiye’deki göçlerin sebep ve sonuçlarını coğrafi açıdan sorgular.
ÖĞRENME ALANI: Ç. KÜRESEL ORTAM: BÖLGELER VE ÜLKELER - KAZANIMLAR
Ç.10.1. Kıtaların ve okyanusların konumsal önemindeki değişimi tarihsel süreçten örneklerle değerlendirir.
Ç.10.2. Bölgeler ve ülkeler arası etkileşimde teknolojik gelişmelerin rolünü örneklendirir.
Ç.10.3. Uluslararası ulaşım hatlarının bölgesel ve küresel etkilerini sorgular.
ÖĞRENME ALANI: D. ÇEVRE VE TOPLUM - KAZANIMLAR
D.10.1. Doğal afetleri; oluşum nedenleri, özellikleri, dağılışları ve insanlara olan etkileri bakımından analiz eder.
D.10.2. Dünyanın farklı bölgelerinde doğal afetlere yönelik geliştirilen yöntemleri afet yönetimi açısından analiz eder.
D.10.3. İnsanların doğal afetlerin oluşumuna etkisini, afet bilincinin geliştirilmesi açısından değerlendirir.
Coğrafya 11 Kazanımları
ÖĞRENME ALANI: A. DOĞAL SİSTEMLER - KAZANIMLAR
A.11.1. Biyoçeşitliliğin oluşumunda ve azalmasında etkili olan faktörleri sorgular.
A.11.2. Ekosistemi oluşturan unsurları, madde döngüsünü ve enerji akışını ekosistemin devamlılığı açısından analiz eder.
A.11.3. Su ekosisteminin unsurlarını ve işleyişini analiz eder.
ÖĞRENME ALANI: B. BEŞERÎ SİSTEMLER - KAZANIMLAR
B.11.1. Ülkelerin farklı dönemlerine ait nüfus politikalarını ve bunların sonuçlarını karşılaştırır.
B.11.2. Şehirleri fonksiyonel özellikleri açısından örneklendirerek bunların küresel ve bölgesel etkilerini yorumlar.
B.11.3. Tarihsel süreçte şehirlerin nüfus ve fonksiyonel özelliklerindeki değişimleri küresel etkileri açısından yorumlar.
B.11.4. Doğal unsurların üretim, dağıtım ve tüketim süreçleri üzerindeki etkisini analiz eder.
B.11.5. Beşerî unsurların üretim, dağıtım ve tüketim süreçleri üzerindeki etkisini analiz eder.
B.11.6. Üretim, dağıtım ve tüketim sektörleri arasındaki ilişkiyi ekonomiye etkisi açısından analiz eder.
B.11.7. Doğal kaynakları sınıflandırarak doğal kaynak- ekonomi ilişkisini açıklar.
ÖĞRENME ALANI: C. MEKÂNSAL BİR SENTEZ: TÜRKİYE - KAZANIMLAR
C.11.1. Türkiye’nin tarih boyunca medeniyetler merkezi olmasının nedenlerini coğrafi konum açısından değerlendirir.
C.11.2. Türkiye’deki yer şekilleri ile arazi kullanımı arasındaki ilişkiyi analiz eder.
C.11.3. Türkiye ekonomisinin sektörel dağılımını ve bunları etkileyen şartları analiz eder.
C.11.4. Türkiye’de uygulanan ekonomi politikalarını değişim ve süreklilik açısından değerlendirir.
C.11.5. Türkiye’de tarım ve hayvancılığı şekillendiren unsurlarla bu sektörlerin özelliklerini açıklar.
C.11.6. Tarım ve hayvancılığın Türkiye ekonomisindeki yerini değişim ve süreklilik açısından değerlendirir.
C.11.7. Türkiye'nin madenlerini ve enerji kaynaklarını ülke ekonomisindeki yeri ile birlikte değerlendirir.
C.11.8. Türkiye’nin madenlerini ve enerji kaynaklarını etkili kullanım açısından değerlendirir.
C.11.9. Türkiye sanayisini şekillendiren faktörleri ve bu sektörün özelliklerini açıklar.
C.11.10. Sanayinin Türkiye ekonomisindeki yerini değişim ve süreklilik açısından değerlendirir.
C.11.11. Farklı hizmet sektörlerinin Türkiye’nin ekonomik kalkınmasıyla olan ilişkisini sorgular.
C.11.12. Türkiye’deki doğal afetlerin nedenleri, dağılışları ve sonuçlarını analiz eder.
ÖĞRENME ALANI: Ç. KÜRESEL ORTAM: BÖLGELER VE ÜLKELER - KAZANIMLAR
Ç.11.1. Kültürü oluşturan unsurlardan yola çıkarak farklı kültürel bölgelerin yeryüzünde yayılış alanlarına ait analizler yapar.
Ç.11.2. Ülkeler ve bölgeler arasındaki ticaretle ham madde, üretim ve pazar alanlarını ilişkilendirir.
Ç.11.3. Örnek incelemeler yoluyla ülkeler arası etkileşimde turizm faaliyetlerinin rolünü sorgular.
Ç.11.4. Örnek inceleme yoluyla bir ülkenin coğrafi özelliklerini araştırır.
Ç.11.5. Sanayileşmiş bir ülkeyi sanayileşme aşamaları açısından analiz ederek sanayileşme süreçlerini değerlendirir.
Ç.11.6. Tarımsal faaliyetler açısından farklı düzeylerdeki ülkeleri karşılaştırarak tarım-ekonomi ilişkisini yorumlar.
Ç.11.7. Bölgesel ve küresel ölçekteki örgütleri amaçları, işlevleri ve etki alanları açısından değerlendirir.
ÖĞRENME ALANI: D. ÇEVRE VE TOPLUM - KAZANIMLAR
D.11.1. Doğal kaynakların değeri ve kullanımındaki değişimi tarihsel süreçte farklı bölgelerle örneklendirir.
D.11.2. Yenilenemeyen kaynakların kullanımını “tükenebilirlik” ve “alternatif kaynaklar” çerçevesinde analiz eder.
D.11.3. Ülkeler arasında doğal kaynak kullanımındaki farklılığı çevresel sonuçlar açısından değerlendirir.
D.11.4. Madenlerin ve enerji kaynaklarının üretim, dağıtım ve tüketiminin çevreye olumsuz etkilerini örneklendirir.
D.11.5. Doğal kaynakların kullanımındaki farklı tutumları “çevreye duyarlılık” açısından sorgular.
D.11.6. Doğal kaynakların etkin kullanımında çevre planlamasının önemini kavrar.
D.11.7. Örneklerden yararlanarak “etkili arazi kullanma” uygulamalarının çevre üzerindeki etkilerini değerlendirir.
D.11.8. Çevre sorunlarını farklı kriterlere göre sınıflandırır.
D.11.9. Çevre sorunlarının oluşum ve yayılma süreçlerini küresel etkileri açısından sorgular
D.11.10. Örnek incelemeler yoluyla teknolojik değişimleri çevresel sonuçları ve insana etkileri açısından analiz eder.
D.11.11. İnsan faaliyetlerinin karbon, azot, oksijen ve su döngülerine olan etkilerini örneklendirir.
D.11.12. Farklı atık türlerini çevre ve insan sağlığına etkileri açısından değerlendirir.
D.11.13. Çevre ve insan sağlığı açısından atıklardan korunma yöntemlerini sorgular.
D.11.14. Yenilenemeyen kaynakların sürdürülebilir kullanımı açısından geri dönüşüm stratejilerini değerlendirir.
D.11.15. Çevre sorunlarının önlenmesine yönelik stratejiler geliştirir.
A.11.1. Biyoçeşitliliğin oluşumunda ve azalmasında etkili olan faktörleri sorgular.
A.11.2. Ekosistemi oluşturan unsurları, madde döngüsünü ve enerji akışını ekosistemin devamlılığı açısından analiz eder.
A.11.3. Su ekosisteminin unsurlarını ve işleyişini analiz eder.
ÖĞRENME ALANI: B. BEŞERÎ SİSTEMLER - KAZANIMLAR
B.11.1. Ülkelerin farklı dönemlerine ait nüfus politikalarını ve bunların sonuçlarını karşılaştırır.
B.11.2. Şehirleri fonksiyonel özellikleri açısından örneklendirerek bunların küresel ve bölgesel etkilerini yorumlar.
B.11.3. Tarihsel süreçte şehirlerin nüfus ve fonksiyonel özelliklerindeki değişimleri küresel etkileri açısından yorumlar.
B.11.4. Doğal unsurların üretim, dağıtım ve tüketim süreçleri üzerindeki etkisini analiz eder.
B.11.5. Beşerî unsurların üretim, dağıtım ve tüketim süreçleri üzerindeki etkisini analiz eder.
B.11.6. Üretim, dağıtım ve tüketim sektörleri arasındaki ilişkiyi ekonomiye etkisi açısından analiz eder.
B.11.7. Doğal kaynakları sınıflandırarak doğal kaynak- ekonomi ilişkisini açıklar.
ÖĞRENME ALANI: C. MEKÂNSAL BİR SENTEZ: TÜRKİYE - KAZANIMLAR
C.11.1. Türkiye’nin tarih boyunca medeniyetler merkezi olmasının nedenlerini coğrafi konum açısından değerlendirir.
C.11.2. Türkiye’deki yer şekilleri ile arazi kullanımı arasındaki ilişkiyi analiz eder.
C.11.3. Türkiye ekonomisinin sektörel dağılımını ve bunları etkileyen şartları analiz eder.
C.11.4. Türkiye’de uygulanan ekonomi politikalarını değişim ve süreklilik açısından değerlendirir.
C.11.5. Türkiye’de tarım ve hayvancılığı şekillendiren unsurlarla bu sektörlerin özelliklerini açıklar.
C.11.6. Tarım ve hayvancılığın Türkiye ekonomisindeki yerini değişim ve süreklilik açısından değerlendirir.
C.11.7. Türkiye'nin madenlerini ve enerji kaynaklarını ülke ekonomisindeki yeri ile birlikte değerlendirir.
C.11.8. Türkiye’nin madenlerini ve enerji kaynaklarını etkili kullanım açısından değerlendirir.
C.11.9. Türkiye sanayisini şekillendiren faktörleri ve bu sektörün özelliklerini açıklar.
C.11.10. Sanayinin Türkiye ekonomisindeki yerini değişim ve süreklilik açısından değerlendirir.
C.11.11. Farklı hizmet sektörlerinin Türkiye’nin ekonomik kalkınmasıyla olan ilişkisini sorgular.
C.11.12. Türkiye’deki doğal afetlerin nedenleri, dağılışları ve sonuçlarını analiz eder.
ÖĞRENME ALANI: Ç. KÜRESEL ORTAM: BÖLGELER VE ÜLKELER - KAZANIMLAR
Ç.11.1. Kültürü oluşturan unsurlardan yola çıkarak farklı kültürel bölgelerin yeryüzünde yayılış alanlarına ait analizler yapar.
Ç.11.2. Ülkeler ve bölgeler arasındaki ticaretle ham madde, üretim ve pazar alanlarını ilişkilendirir.
Ç.11.3. Örnek incelemeler yoluyla ülkeler arası etkileşimde turizm faaliyetlerinin rolünü sorgular.
Ç.11.4. Örnek inceleme yoluyla bir ülkenin coğrafi özelliklerini araştırır.
Ç.11.5. Sanayileşmiş bir ülkeyi sanayileşme aşamaları açısından analiz ederek sanayileşme süreçlerini değerlendirir.
Ç.11.6. Tarımsal faaliyetler açısından farklı düzeylerdeki ülkeleri karşılaştırarak tarım-ekonomi ilişkisini yorumlar.
Ç.11.7. Bölgesel ve küresel ölçekteki örgütleri amaçları, işlevleri ve etki alanları açısından değerlendirir.
ÖĞRENME ALANI: D. ÇEVRE VE TOPLUM - KAZANIMLAR
D.11.1. Doğal kaynakların değeri ve kullanımındaki değişimi tarihsel süreçte farklı bölgelerle örneklendirir.
D.11.2. Yenilenemeyen kaynakların kullanımını “tükenebilirlik” ve “alternatif kaynaklar” çerçevesinde analiz eder.
D.11.3. Ülkeler arasında doğal kaynak kullanımındaki farklılığı çevresel sonuçlar açısından değerlendirir.
D.11.4. Madenlerin ve enerji kaynaklarının üretim, dağıtım ve tüketiminin çevreye olumsuz etkilerini örneklendirir.
D.11.5. Doğal kaynakların kullanımındaki farklı tutumları “çevreye duyarlılık” açısından sorgular.
D.11.6. Doğal kaynakların etkin kullanımında çevre planlamasının önemini kavrar.
D.11.7. Örneklerden yararlanarak “etkili arazi kullanma” uygulamalarının çevre üzerindeki etkilerini değerlendirir.
D.11.8. Çevre sorunlarını farklı kriterlere göre sınıflandırır.
D.11.9. Çevre sorunlarının oluşum ve yayılma süreçlerini küresel etkileri açısından sorgular
D.11.10. Örnek incelemeler yoluyla teknolojik değişimleri çevresel sonuçları ve insana etkileri açısından analiz eder.
D.11.11. İnsan faaliyetlerinin karbon, azot, oksijen ve su döngülerine olan etkilerini örneklendirir.
D.11.12. Farklı atık türlerini çevre ve insan sağlığına etkileri açısından değerlendirir.
D.11.13. Çevre ve insan sağlığı açısından atıklardan korunma yöntemlerini sorgular.
D.11.14. Yenilenemeyen kaynakların sürdürülebilir kullanımı açısından geri dönüşüm stratejilerini değerlendirir.
D.11.15. Çevre sorunlarının önlenmesine yönelik stratejiler geliştirir.
Coğrafya 12 Kazanımları
ÖĞRENME ALANI: A. DOĞAL SİSTEMLER - KAZANIMLAR
A.12.1. Doğa olaylarının ekstrem durumlarını ve etkilerini değerlendirir.
A.12.2. Coğrafi bir bakış açısıyla doğal ve beşerî süreçler arasındaki etkileşime kanıtlar gösterir.
A.12.3. Doğal sistemlerdeki değişimlerle ilgili geleceğe yönelik çıkarımlarda bulunur.
ÖĞRENME ALANI: B. BEŞERÎ SİSTEMLER - KAZANIMLAR
B.12.1. Dünya üzerinde ilk kültür merkezlerinin ortaya çıkışını ve yayılışını belirleyen faktörleri zaman, süreklilik ve değişim açısından değerlendirir.
B.12.2. Örnek incelemeler yoluyla bir bölgedeki baskın ekonomik faaliyet türünün sosyal ve kültürel yaşama olan etkilerini tartışır.
B.12.3. Şehirleşme, göç ve sanayileşme olgularını birbirleriyle olan ilişkiler ve toplumsal etkileri açısından yorumlar.
B.12.4. Nüfus, yerleşme ve ekonomik faaliyetlerde gelecekte olabilecek değişimlerle ilgili çıkarımlarda bulunur.
ÖĞRENME ALANI: C. MEKÂNSAL BİR SENTEZ: TÜRKİYE - KAZANIMLAR
C.12.1. Bölge tanımlama ve sınıflandırılmasında kullanılan kriterler açısından ülkemizdeki farklı bölge türlerini haritalar üzerinde örneklendirir.
C.12.2. Ulaşımda etkili olan unsurlardan yola çıkarak Türkiye’deki ulaşım sistemlerinin gelişimiyle ilgili çıkarımlarda bulunur.
C.12.3. Ulaşım ağları ile yerleşme ve ekonomik faaliyetleri ilişkilendirir.
C.12.4. Türkiye’deki ticaret merkezlerini, ticarete konu olan mallarını ve akış yönlerini değişim ve süreklilik açısından analiz eder.
C.12.5. Türkiye’nin dış ticaretini ve dünya pazarlarındaki yerini ticarete konu olan ürünler açısından analiz eder.
C.12.6. Türkiye’yi sembolize eden mekânsal değerleri, mekân algısına etkisiyle yorumlar.
C.12.7. Türkiye’nin turizm değerlerini sınıflandırarak turizm potansiyelini yorumlar
C.12.8. Turizmden yararlanma açısından Türkiye’nin diğer ülkeler arasındaki yerini sorgular.
C.12.9. Turizm faaliyetlerinin çevresel, kültürel ve ekonomik etkilerinden yola çıkarak Türkiye’nin turizm politikalarını değerlendirir.
C.12.10. Türkiye’nin nüfus politikalarını ve gerekçelerini değerlendirir.
C.12.11. Türkiye’nin nüfus projeksiyonlarına dayalı senaryolar oluşturur.
C.12.12. Türkiye’deki bölgesel kalkınma projelerini gerekçeleri ve etkileri açısından değerlendirir.
C.12.13. Tarihsel süreçte Türkiye’nin jeopolitik konumunu değişim ve süreklilik açısından değerlendirir.
C.12.14. Türkiye’nin içinde yer aldığı jeopolitik bölgelerle olan ilişkisini analiz eder.
C.12.15. Türkiye’nin küresel ve bölgesel ölçekteki siyasi, askeri ve ekonomik örgütlerle ilişkisini yorumlar.
ÖĞRENME ALANI: Ç. KÜRESEL ORTAM: BÖLGELER VE ÜLKELER - KAZANIMLAR
Ç.12.1. Örnek analizler yoluyla ülkelerin gelişmişlik seviyelerini belirleyen faktörler hakkında çıkarımlarda bulunur.
Ç.12.2. Gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerin coğrafî özelliklerini karşılaştırarak ülkelerin farklı gelişmişliklerinin nedenlerini yorumlar.
Ç.12.3. Ülkeleri doğal kaynak potansiyeli açısından karşılaştırarak doğal kaynakların bölgesel ve küresel ilişkilerdeki etkisini sorgular.
Ç.12.4. Dünyanın önemli enerji nakil hatlarını bölge ve ülkelere etkileri açısından analiz eder.
Ç.12.5. Bir ülkenin konumunun bölgesel ve küresel etkilerini değerlendirir.
Ç.12.6. Ülkeler arasında sorun oluşturabilecek mekânsal unsurları, günümüz çatışma alanlarıyla ilişkilendirir.
ÖĞRENME ALANI: D. ÇEVRE VE TOPLUM - KAZANIMLAR
D.12.1. Doğal çevrenin sınırlılığını “beslenme halkaları” ve “taşıma kapasitesi” kavramlarına dayalı olarak açıklar.
D.12.2. Doğa-insan etkileşiminden kaynaklanan riskler hakkında çıkarımlarda bulunur.
D.12.3. Çevre sorunlarının önlenmesine yönelik farklı ülkelerdeki uygulamaları tarihse süreçte değerlendirir.
D.12.4. Çevre yönetimi ve koruma açısından çevresel örgütlerin etkinliklerini değerlendirir.
D.12.5. Doğal kaynakların yönetimine ait ilkeler belirler.
D.12.6. Sınırlı kaynakların etkili kullanımı konusunda projeler geliştirir.
D.12.7. Doğal çevreyi korumaya yönelik alınan önlemlerin ve projelerin mekâna etkilerini değerlendirir.
D.12.8. Ortak doğal mirasın ekosistemdeki öneminden yola çıkarak doğal miraslara yönelik tehditleri sorgular.
D.12.9. Çevre bilincine sahip olur.
Not: İtalik yazılan kazanımlar seçmeli ve 2 saatlik zorunlu derslerde verilmeyecektir.
A.12.1. Doğa olaylarının ekstrem durumlarını ve etkilerini değerlendirir.
A.12.2. Coğrafi bir bakış açısıyla doğal ve beşerî süreçler arasındaki etkileşime kanıtlar gösterir.
A.12.3. Doğal sistemlerdeki değişimlerle ilgili geleceğe yönelik çıkarımlarda bulunur.
ÖĞRENME ALANI: B. BEŞERÎ SİSTEMLER - KAZANIMLAR
B.12.1. Dünya üzerinde ilk kültür merkezlerinin ortaya çıkışını ve yayılışını belirleyen faktörleri zaman, süreklilik ve değişim açısından değerlendirir.
B.12.2. Örnek incelemeler yoluyla bir bölgedeki baskın ekonomik faaliyet türünün sosyal ve kültürel yaşama olan etkilerini tartışır.
B.12.3. Şehirleşme, göç ve sanayileşme olgularını birbirleriyle olan ilişkiler ve toplumsal etkileri açısından yorumlar.
B.12.4. Nüfus, yerleşme ve ekonomik faaliyetlerde gelecekte olabilecek değişimlerle ilgili çıkarımlarda bulunur.
ÖĞRENME ALANI: C. MEKÂNSAL BİR SENTEZ: TÜRKİYE - KAZANIMLAR
C.12.1. Bölge tanımlama ve sınıflandırılmasında kullanılan kriterler açısından ülkemizdeki farklı bölge türlerini haritalar üzerinde örneklendirir.
C.12.2. Ulaşımda etkili olan unsurlardan yola çıkarak Türkiye’deki ulaşım sistemlerinin gelişimiyle ilgili çıkarımlarda bulunur.
C.12.3. Ulaşım ağları ile yerleşme ve ekonomik faaliyetleri ilişkilendirir.
C.12.4. Türkiye’deki ticaret merkezlerini, ticarete konu olan mallarını ve akış yönlerini değişim ve süreklilik açısından analiz eder.
C.12.5. Türkiye’nin dış ticaretini ve dünya pazarlarındaki yerini ticarete konu olan ürünler açısından analiz eder.
C.12.6. Türkiye’yi sembolize eden mekânsal değerleri, mekân algısına etkisiyle yorumlar.
C.12.7. Türkiye’nin turizm değerlerini sınıflandırarak turizm potansiyelini yorumlar
C.12.8. Turizmden yararlanma açısından Türkiye’nin diğer ülkeler arasındaki yerini sorgular.
C.12.9. Turizm faaliyetlerinin çevresel, kültürel ve ekonomik etkilerinden yola çıkarak Türkiye’nin turizm politikalarını değerlendirir.
C.12.10. Türkiye’nin nüfus politikalarını ve gerekçelerini değerlendirir.
C.12.11. Türkiye’nin nüfus projeksiyonlarına dayalı senaryolar oluşturur.
C.12.12. Türkiye’deki bölgesel kalkınma projelerini gerekçeleri ve etkileri açısından değerlendirir.
C.12.13. Tarihsel süreçte Türkiye’nin jeopolitik konumunu değişim ve süreklilik açısından değerlendirir.
C.12.14. Türkiye’nin içinde yer aldığı jeopolitik bölgelerle olan ilişkisini analiz eder.
C.12.15. Türkiye’nin küresel ve bölgesel ölçekteki siyasi, askeri ve ekonomik örgütlerle ilişkisini yorumlar.
ÖĞRENME ALANI: Ç. KÜRESEL ORTAM: BÖLGELER VE ÜLKELER - KAZANIMLAR
Ç.12.1. Örnek analizler yoluyla ülkelerin gelişmişlik seviyelerini belirleyen faktörler hakkında çıkarımlarda bulunur.
Ç.12.2. Gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerin coğrafî özelliklerini karşılaştırarak ülkelerin farklı gelişmişliklerinin nedenlerini yorumlar.
Ç.12.3. Ülkeleri doğal kaynak potansiyeli açısından karşılaştırarak doğal kaynakların bölgesel ve küresel ilişkilerdeki etkisini sorgular.
Ç.12.4. Dünyanın önemli enerji nakil hatlarını bölge ve ülkelere etkileri açısından analiz eder.
Ç.12.5. Bir ülkenin konumunun bölgesel ve küresel etkilerini değerlendirir.
Ç.12.6. Ülkeler arasında sorun oluşturabilecek mekânsal unsurları, günümüz çatışma alanlarıyla ilişkilendirir.
ÖĞRENME ALANI: D. ÇEVRE VE TOPLUM - KAZANIMLAR
D.12.1. Doğal çevrenin sınırlılığını “beslenme halkaları” ve “taşıma kapasitesi” kavramlarına dayalı olarak açıklar.
D.12.2. Doğa-insan etkileşiminden kaynaklanan riskler hakkında çıkarımlarda bulunur.
D.12.3. Çevre sorunlarının önlenmesine yönelik farklı ülkelerdeki uygulamaları tarihse süreçte değerlendirir.
D.12.4. Çevre yönetimi ve koruma açısından çevresel örgütlerin etkinliklerini değerlendirir.
D.12.5. Doğal kaynakların yönetimine ait ilkeler belirler.
D.12.6. Sınırlı kaynakların etkili kullanımı konusunda projeler geliştirir.
D.12.7. Doğal çevreyi korumaya yönelik alınan önlemlerin ve projelerin mekâna etkilerini değerlendirir.
D.12.8. Ortak doğal mirasın ekosistemdeki öneminden yola çıkarak doğal miraslara yönelik tehditleri sorgular.
D.12.9. Çevre bilincine sahip olur.
Not: İtalik yazılan kazanımlar seçmeli ve 2 saatlik zorunlu derslerde verilmeyecektir.
SINIFLAR | Coğrafya Öğretim Programı Kazanım Sayıları | |
| Haftada 4Saat | Haftada 2 saat | |
9. SINIF | 26 | |
10. SINIF | 38 | 30 |
11. SINIF | 44 | 33 |
12. SINIF | 37 | 29 |
2 SAATLİK SEÇMELİ VE ZORUNLU COĞRAFYA DERSİ ÖĞRETİM PROGRAMI İÇERİĞİ (10, 11 VE 12. SINIFLAR İÇİN)
10, 11 ve 12. sınıflardaki 2 saatlik zorunlu ve seçmeli coğrafya dersleri aşağıda belirtilen öğrenme alanlarına ait kazanımlardan oluşmaktadır.
10 SINIF COĞRAFYA DERSİ (2 SAAT)
A. DOĞAL SİSTEMLER öğrenme alanından; A.10.1, A.10.2, A.10.4, A.10.6 kazanımları.
B. BEŞERİ SİSTEMLER öğrenme alanından;
B.10.1, B.10.3, B.10.4, B.10.6, B.10.8, B.10.9 kazanımları.
C. MEKÂNSAL BİR SENTEZ: TÜRKİYE öğrenme alanından
C.10.1, C.10.2, C.10.3, C.10.4, C.10.5, C.10.6, C.10.7, C.10.8, C.10.9, C.10.10, C.10.11, C.10.12, C.10.13, ; C.10.14, C.10.15, C.10.17 kazanımları.
Ç. KÜRESEL ORTAM: BÖLGELER VE ÜLKELER öğrenme alanından; Ç.10.2, Ç.10.3 kazanımları.
D. ÇEVRE VE TOPLUM öğrenme alanından; D.10.1, D.10.3 kazanımları.
11. SINIF COĞRAFYA DERSİ (2 SAAT)
A. DOĞAL SİSTEMLER öğrenme alanından; A.11.1, A.11.2 kazanımları.
B. BEŞERİ SİSTEMLER öğrenme alanından; B.11.1, B.11.2, B.11.6, B.11.7, kazanımları.
C. MEKÂNSAL BİR SENTEZ: TÜRKİYE öğrenme alanından;
C.11.1, C.11.2, C.11.3, C.11.4, C.11.5, C.11.7, C.11.9, C.11.10, C.11.11, C.11.12 kazanımları.
Ç. KÜRESEL ORTAM: BÖLGELER VE ÜLKELER öğrenme alanından; Ç.11.1, Ç.11.2, Ç.11.3, Ç.11.4, Ç.11.6, Ç.11.7 kazanımları.
D. ÇEVRE VE TOPLUM öğrenme alanından;
D.11.1, D.11.2, D.11.5, D.11.6, D.11.7, D.11.8, D.11.9, D.11.12, D.11.13, D11.14, D.11.15 kazanımları.
12. SINIF COĞRAFYA DERSİ (2 SAAT)
A. DOĞAL SİSTEMLER öğrenme alanından; A.12.1, A.12.3 kazanımları.
B. BEŞERİ SİSTEMLER öğrenme alanından; B.12.1, B.12.3, B.12.4 kazanımları.
C. MEKÂNSAL BİR SENTEZ: TÜRKİYE öğrenme alanından;
C.12.1, C.12.2, C.12.3, C.12.4, C.12.5, C.12.6, C.12.7, C.12.8, C.12.9, C.12.11, C.12.12, C.12.14, C.12.15, kazanımları.
Ç. KÜRESEL ORTAM: BÖLGELER VE ÜLKELER öğrenme alanından; Ç.12.2, Ç.12.4, Ç.12.5, Ç.12.6. kazanımları.
D. ÇEVRE VE TOPLUM öğrenme alanından;
D.12.1, D.12.2, D.12.4, D.12.5, D.12.6, D.12.7, D.12.9.kazanımları.
Yorumlar
Yorum Gönder