Irak, Horasan, Kirman, Suriye Selçukluları

Irak ve Horasan Selçukluları (1119-1194)

1. Irak Selçuklu Devleti, başkenti Merv olarak kuruldu. Kurucusu Sultan Mahmut'tur.
2. II. Tuğrul ve Mesut dönemleri iç karışıklıklarla geçti. Bu mücadeleler yüzünden devlet iyice zayıfladı. Sultan III. Tuğrul döneminde iktidar Musul, Azerbaycan ve Fars atabeylerinin eline geçti.
3. 1194 yılında Irak ve Horasan Selçukluları devleti yıkıldı ve bu toprakları Harzemşahlar ele geçirdi.

Kirman Selçukluları (1048-1187)

1. Sultan Kavurd, Kirman bölgesine gelerek Büveyhoğullarının egemenliğindeki Kuzey Kirman'ı 1048 yılında ele geçirdi. Böylece Kirman Selçuklu Devleti kuruldu.
2. Kavurd Bey, Alparslan'ın ölümünden sonra Büyük Selçuklu Devleti'nin topraklarını ele geçirmeye çalıştı. Ancak başarılı olamadı.
3. II. Turan Şah döneminin (1177-1183) en önemli olayı Oğuzların Horasan'dan Kirman'a gelmesidir. Oğuzlar bölgeyi yavaş yavaş ele geçirmeye başlamışlardır.
4. Oğuzlardan Melik Dinar saltanat kavgalarından yararlanarak Kirman Selçuklu Devleti'ni ortadan kaldırmıştır. (1187).

Suriye Selçuklu Devleti (1069-1118)

1. Bugünkü Suriye, Lübnan, Ürdün ve İsrail devletleri toprakları üzerinde kurulmuştur.
2. Sınırları Fatimi devletinin egemenlik alanlarına doğru genişlemiştir.
3. Suriye Selçukluları özellikle Atsız döneminde Suriye ve Filistin'in önemli kentleri olan Şam, Kudüs, Taberiyye, Trablus, Sursayda, Akka, Banyas, Gazze ve Rif'i ele geçirmişlerdir.
4. Tutuş devrinde ise Beyrut, Haleb, Elcezire, Doğu Anadolu ve Kuzey Irak, Azerbaycan, Hamedan devletin sınırlarına katılmıştır.
5. Tutuş öldükten sonra Suriye Selçuklu Devleti başkentleri Haleb ve Dimşak olmak üzere iki kola ayrılmıştır. Haçlılarla yapılan mücadeleler sonucunda kent devletleri konumuna düşmüşlerdir. 1105'te Dimşak Selçuklu Devleti, 1118'de Haleb Selçuklu Devleti yıkılmıştır.