Çok Hücreli Kompleks Canlılar
Canlıların vücut hacimleri büyüdükçe ve farklılaşma arttıça beraberinde bir çok problem ortaya çıkar.
Bunlardan en önemlileri:
a) Besinlerin bütün vücuda dağıtılması
b) İç çevredeki artıkların uzaklaştırılması
c) Üremenin gerçekleştirilmesi
d) O2'nin alınması CO2'nin atılması
e) Vücut ısısının düzenlenmesi
f) Hücreler arası koordinasyonun sağlanması vs. dir.
Bu ve benzeri problemler aşağıda açıklandığı üzere çözümlenmiştir. Çok hücreli, kompleks yapılı bitki ve hayvanlarda hücreler özelleşerek sadece belli bir işi daha iyi yapar hale gelmiştir. Bu şekilde aynı yapı ve büyüklükte olup, aynı işi yapan hücrelerin birarada bulunmasıyla oluşan yapılara "Doku" denir.
Örnek olarak; Sinir hücreleri sadece uyarıları almak ve iletmekle, Kas hücreleri kasılıp gevşemeyi sağlamakla, Alyuvar hücreleri oksijen taşımakla görevlidirler. Bu farklılaşma gelişmenin başlangıcında, zigotun ilk bölünmesiyle başlar. Kompleks canlılarda bazı hayatsal olaylar dokularla yapılabilse bile (epitel dokunun korumayı sağlaması gibi) bir çok hayat olayının yapılabilmesi için çeşitli dokular biraraya gelerek "organları" oluştururlar. Bazen bir organ da bir faaliyetin olması için yetmez. O zaman aynı görevi yapan organlar bir araya gelerek "Sistemleri" oluştururlar.
Özetle çok hücreli kompleks organizmalarda temel hayat olayları (solunum, dolaşım, üreme, vs.) sistemlerle gerçekleştirilir. Bir organizmada sistemler kendi görevlerini gerçekleştirirken canlının tamamının faydasına olan işleri de yapmış olurlar. Mesela; Sindirim sisteminin görevi büyük moleküllü besinleri parçalayarak, besinlerin hücre zarlarından geçişini sağlamaktır. Bunu gerçekleştirmekle bütün vücut için gerekli besinler temin edilmiş olur. Bitkilerin yapraklarıyla sentezledikleri besinler, besin sentezleyemeyen kök ve gövdeye de taşınarak onların besin ihtiyacı da karşılanmış olur. Özellikle hayvanlarda sinirler ve hormonlar bütün vücutta iletişim sağlayarak düzenli ve birlikte çalışmayı gerçekleştirirler.
Bunlardan en önemlileri:
a) Besinlerin bütün vücuda dağıtılması
b) İç çevredeki artıkların uzaklaştırılması
c) Üremenin gerçekleştirilmesi
d) O2'nin alınması CO2'nin atılması
e) Vücut ısısının düzenlenmesi
f) Hücreler arası koordinasyonun sağlanması vs. dir.
Bu ve benzeri problemler aşağıda açıklandığı üzere çözümlenmiştir. Çok hücreli, kompleks yapılı bitki ve hayvanlarda hücreler özelleşerek sadece belli bir işi daha iyi yapar hale gelmiştir. Bu şekilde aynı yapı ve büyüklükte olup, aynı işi yapan hücrelerin birarada bulunmasıyla oluşan yapılara "Doku" denir.
Örnek olarak; Sinir hücreleri sadece uyarıları almak ve iletmekle, Kas hücreleri kasılıp gevşemeyi sağlamakla, Alyuvar hücreleri oksijen taşımakla görevlidirler. Bu farklılaşma gelişmenin başlangıcında, zigotun ilk bölünmesiyle başlar. Kompleks canlılarda bazı hayatsal olaylar dokularla yapılabilse bile (epitel dokunun korumayı sağlaması gibi) bir çok hayat olayının yapılabilmesi için çeşitli dokular biraraya gelerek "organları" oluştururlar. Bazen bir organ da bir faaliyetin olması için yetmez. O zaman aynı görevi yapan organlar bir araya gelerek "Sistemleri" oluştururlar.
Özetle çok hücreli kompleks organizmalarda temel hayat olayları (solunum, dolaşım, üreme, vs.) sistemlerle gerçekleştirilir. Bir organizmada sistemler kendi görevlerini gerçekleştirirken canlının tamamının faydasına olan işleri de yapmış olurlar. Mesela; Sindirim sisteminin görevi büyük moleküllü besinleri parçalayarak, besinlerin hücre zarlarından geçişini sağlamaktır. Bunu gerçekleştirmekle bütün vücut için gerekli besinler temin edilmiş olur. Bitkilerin yapraklarıyla sentezledikleri besinler, besin sentezleyemeyen kök ve gövdeye de taşınarak onların besin ihtiyacı da karşılanmış olur. Özellikle hayvanlarda sinirler ve hormonlar bütün vücutta iletişim sağlayarak düzenli ve birlikte çalışmayı gerçekleştirirler.
Yorumlar
Yorum Gönder