Dünya'nın Şekli ve Hareketleri Konulu Sorular

Dünya'nın Şekli ve Hareketleri

Aşağıda verilen bilgilerin doğru ya da yanlış olduğunu yanda bırakılan boşluklara yazınız.

(___) 1. Yer çekiminin Dünya’nın her yerinde birbirine eşit olmaması ve Ekvator’un bir meridyen dairesinden uzun olması Dünya’nın geoit şeklinde olduğunun kanıtıdır.
(___) 2. Dünya’nın yüz ölçümü 510 100 000 km2 dir.
(___) 3. Dünya’nın Ekvator çevresi 40.009 km iken, kutuplar çevresi 40.076 km’dir.
(___) 4. Dünya’nın ekseni etrafındaki dönüş hızı, paralel boyları ve meridyenler arasındaki uzaklık Ekvator’dan kutuplara doğru azalır.
(___) 5. Ekvator’dan kutuplara doğru değişen durumların birçoğunun nedeni Dünya’nın şekli ile boylamdır.
(___) 6. Bir meridyen boyunca Ekvator’dan kutuplara doğru giden bir gözlemci, gölge boylarının değiştiğini gözleyemez.
(___) 7. Dünya’nın Güneş’e yaklaşması ve Güneş'ten uzaklaşması sıcaklık dağılışı üzerinde etkili değildir. Dünya’nın Güneş’e en yakın olduğu 3 Ocak tarihinde Kuzey Yarım Kü-re’de kış mevsimi yaşanır.
(___) 8. Güneş ışınları yılda dönencelere iki, dönenceler arasında kalan tüm noktalara dört defa 90° lik açıyla düşer. Bunların dışındaki hiçbir yere güneş ışınları 90° lik açıyla düşmez.
(___) 9. 21 Haziran’da, Ekvator’dan kuzeye doğru gidildikçe gündüz süreleri, güneye doğru gidildikçe gece süreleri uzamaya başlar. Kuzey Kutup Dairesi’nde 24 saat gündüz, Güney Kutup Dairesi’nde 24 saat gece yaşanır.
(___) 10. Türkiye’de, temmuz ayında güneye doğru gidildikçe gecelerin süresi uzamaktadır.
(___) 11. 21 Mart, Kuzey Yarım Küre’de sonbahar, Güney Yarım Küre’de İlkbahar mevsiminin başlangıcıdır.
(___) 12. 21 Aralık tarihinden sonra, Kuzey Yarım Küre’de geceler uzamaya, Güney Yarım Küre’de geceler kısalmaya başlar.
(___) 13. 23 Eylül, Kuzey Kutup Noktası’nda altı aylık gecenin, Güney Kutup Noktası’nda altı aylık gündüzün başlangıcıdır.
(___) 14. Sıcaklık kuşaklarının oluşumunda; Dünya’nın şekli, kara ve deniz dağılışı, okyanus akıntıları ve genel hava dolaşımı gibi faktörler etkili olmuştur.

Aşağıda boş bırakılan yerleri cümleyi doğru tamamlayacak şekilde doldurunuz.

1. Günümüzde bilimsel ve teknolojik gelişmeler ışığında, Dünya’nın Ekvator’dan şişkin, kutuplardan basık bir şeklinin olduğu ortaya çımıştır. Dünya’nın kendine has bu şekline adı ____________________ verilmiştir.
2. Dünya’nın aydınlık ve karanlık kısımlarını ayıran çizgiye ____________________ adı verilir.
3. Dünya’nın Ekvator yarıçapı ____________________ iken, kutuplar yarıçapı ____________________ dir. Dünya’nın basıklık oranı ise ____________________ dir.
4. Kuzey ve güney kutup noktalarını Dünya’nın merkezinden geçerek birleştirdiği varsayılan hayali çizgiye ____________________ denir.
5. Dünya’nın kendi ekseni etrafındaki hareketi sonucunda günlük sıcaklık farkları oluşur. Günlük sıcaklık farkları ise ____________________ çözülme ile ____________________ rüzgarlarının oluşumuna yol açarlar.
6. Dünya’nın günlük hareketinden doğan ____________________ gücünün etkisiyle sürekli rüzgarlar ile okyanus akıntılarının yönlerinde sapmalar olur.
7. Dünya, Güneş çevresindeki hareketini 365 gün 6 saatte tamamlar. Buna ____________________ denir.
8. Dünya, 3 ocak tarihinde Güneş’e en yakın konuma gelir. Buna ____________________ denir. 4 Temmuz tarihinde ise Güneş’e en uzak konumdadır. Bu tarihe ise ____________________ denir.
9. Dünya’nın elips şeklindeki yörüngesinden geçtiç varsayılan düzleme ____________________, Ekvator'dan geçtiği varsayılan düzleme ise ____________________ denir.
10. Ekvator düzlemi ile yörünge düzlemi arasında 23° 2T lık. yörünge düzlemi ile yer ekseni arasında 66° 33' lık açı vardır. Bu duruma ____________________ denir.
11. Yörünge düzlemi ile Yer ekseni arasındaki açı, 24 saat gece ve gündüzün yaşandığı ilk yerler olan ____________________ oluşturur.
12. Güneş ışınları, 21 Mart ve 23 Eylül’de ____________________, 21 Haziran’da ____________________, 21 Aralık’ta ____________________ 90° lik açıyla düşer.
13. Dünya’nın eksen eğikliği ve yıllık hareketine bağlı olarak dört önemli gün ortaya çıkar. Bu günler mevsim başlangıçları olup, 21 Haziran ve 21 Aralık tarihlerine ____________________ günleri, 23 Eylül ve 21 Mart tarihlerine ise ____________________ günleri denir.
14. 21 Haziran’da aydınlanma çizgisi ____________________ teğet geçer.
15. ____________________ tarihinden sonra güneş ışınları Güney Yarım Küre’ye dik düşmeye başlar.
16. Ekvator ile dönenceler arasına kuşak, dönenceler ile kutup daireleri arasına ____________________ kuşak, kutup daireleri ile kutuplar arasına ____________________ kuşağı denir.

Klasik Sorular

1. Dünya'nın şekli ve boyutlarının sonuçlarından dört tanesini yazınız.
2. Dünya’nın Güneş’e en yakın ve en uzak olduğu tarihler hangileridir? Bu tarihlere verilen isimler nelerdir?
3. Dünya’nın günlük ve yıllık hareketlerinin ortak sonuçlarını yazınız.
4. 21 Aralık tarihinde, 40° kuzey enleminde yer alan Ankara’ya güneş ışınları tam öğle vaktinde kaç derecelik açıyla düşer? Hesaplayınız.
5. Yarım kürelere göre mevsimlerin oluştuğu tarih aralıklarını yazınız.
6. 21 Haziran tarihinde, yeryüzünde yaşanan durumlardan dört tanesini yazınız.
7. 38° kuzey enleminde yer alan bir merkeze Kutup Yıldızı kaç derecelik açı ile düşer? Neden?
8. Sıcaklık kuşaklarının sınırlarını bir küre üzerinde gösteriniz.