Tarihin Bölümlere Ayrılması | Tarih Öncesi Devirler
Tarih, yazının bulunmasına göre iki ana bölüme ayrılmıştır.
• Yazı Sümerler tarafından M.Ö. 3200’de ilk kez kullanılmıştır.
Yazının bulunmasından önceki süreçtir. Bu dönemin sınıflandırılmasında alınan temel ölçüt yapılan araç ve gereçlerin niteliğidir.
İlkel sürü dönemidir. Araç ve gereç yapımı söz konusu değildir.
1. İnsanlar sürüler halinde ve göçebe olarak yaşamışlardır.
• Bu dönemde insan toplulukları üretici değil, tüketicidir.
2. İlk kez alet üretimi bu dönemde başlamıştır.
• Bu dönemde insanlar ilk aletleri taş ve kemikten oluşturmuşlardır. Alet yapımında sert olduğu için daha çok çakmak'taşı kullanılmıştır. Bu dönemin en önemli aletleri bıçaklar ve el baltalarıdır.
3. İlk sanat ürünleri olan mağara resimleri bu dönemde yapılmıştır.
4. İlk sosyal örgütlenme modeli olan klan bu dönemde ortaya çıkmıştır.
5. İlk doğal işbölümü bu dönemde görülmüştür.
• Klan cins ayırımı ve işbölümü sonucunda doğmuştur. Erkekler avcılık kadınlar ise toplayıcılık ve çocukların yetiştirilmesi görevini üstlenmişlerdir. Klanda anaerkil yapı söz konusudur.
6. Ayı, at, mamut, bizon, dağ keçisi, ren geyiği bu dönemin hayvanlarıdır.
7. Dil kavramı gelişmemiştir.
8. Dönemin sonlarına doğru insanoğlu ateşi kontrol altına almıştır. Ateşin kontrol altına alınması uygarlığın gelişmesine en önemli katkıyı sağlayacaktır.
1. Yapılan araçlar taş ve topraktan olup yüzeyleri düzgün ve parlatılmıştır. Bu yüzden döneme Cilalı Taş devri denmiştir.
2. Tarımsal eylemlilik vejjretimjjaşlamıştır.
3. Yerleşik yaşama geçilmiş ve ilk köyler oluşturulmuştur.
• İnsanların yerleşik yaşama geçmelerindeki temel etken tarımsal üretimin başlamasıdır.
4. Hayvanlar evcilleştirilmiş. At, sığır, koyun, keçi ilk evcilleştirilen hayvanlardır.
5. İlk toplumsal iş bölümü bu dönemde ortaya çıkmıştır.
6. Bitki liflerinden giysiler üretilmiş böylece tekstil endüstrisinin ilk adımları
7. Tarımda hayvan gücü kullanılmış saban yapılmıştır.
8. İhtiyaç fazlası artı ürün elde edilerek takas yöntemiyle pazarlanmış ve böylece ticaret başlamıştır.
9. Seramik sanatı gelişmiştir.
10. Aşiret tipi ataerkil toplum modeli ortaya çıkmıştır.
11. Mezar kültürü ortaya çıkmış "dolmen" ve "menhir" adı verilen ilk anıtsal mezarlar bu dönemde oluşturulmuştur.
• Bu anıtsal mezarlarda günlük yaşamda kullanılan eşyalara rastlanılması insanların ölümden sonra yasam inancını taşıdıklarını kanıtlamaktadır.
12. Dil kavramı gelişmiştir.
• Evcilleştirilen at Tunç devrinde tekerleğin bulunmasıyla arabada kullanılmış ve böylece ulaşım kolaylaşmış ve savaşlarda at etkin bir rol oynamaya başlamıştır.
• Ulaşımın kolaylaşması göçlere göçler ise toplumlar arası kültür etkileşiminin hızlanmasına yol açmıştır.
• Sabanın kullanılmasıyla tarımsal üretim artmıştır.
Maden Devri, İlkçağ uygarlıklarında farklı bölgelerde, farklı dönemlerde yaşanmış Bakır, Tunç ve Demir olmak üzere üç bölümden oluşmuştur.
Bakır Devri, Taş Devri ile Maden Devri arasındaki geçiş sürecidir. Bu dönemin insanları taştan yapılmış araçları kullanmaya devam ederlerken bakır eritilmiş ve alet yapımında bakırdan da yararlanılmıştır. Bu dönemde;
1. Tarım gelişmiş
2. Kentleşme görülmüştür.
Bakır devrinde altın, gümüş ve bakır işlenmiştir.
Bu dönemde bakır ve kalayın karışımından tunç elde edilmiş ve araç yapımında kullanılmıştır. Dönemin belirgin özellikleri:
1. Tekerlek yapımının gerçekleşmesi ve buna bağlı olarak hayvanlar tarafından çekilen arabaların yapılması
2. Ticaretin gelişmesidir.
İnsanlık tarihinin en önemli gelişmesi, doğada az bulunan ve işlenmesi kolay olmayan demirin kullanılmasıdır. Demir ilk olarak Ön Asya'da, Anadolu, Suriye ve Mısır'da kullanılmıştır. Dönemin belirgin özellikleri:
1. Özel mülkiyet kavramının gelişmesi, (Damgalar özel mülkiyetin kanıtıdır.
2. Devlet örgütlenmesinin görülmesi,
3. Dönemin sonlarında yazının bulunması ve tarihsel devirlere geçişin sağlanmasıdır.
• Yazı Sümerler tarafından M.Ö. 3200’de ilk kez kullanılmıştır.
Tarih Öncesi Devirler
Yazının bulunmasından önceki süreçtir. Bu dönemin sınıflandırılmasında alınan temel ölçüt yapılan araç ve gereçlerin niteliğidir.
Kabataş devri (Paleolitik) (M.Ö. 60.0000 - M.Ö. 10.0000)
İlkel sürü dönemidir. Araç ve gereç yapımı söz konusu değildir.
Yontmataş Devri (Mezolitik) (MÖ. 10.000-MÖ. 8000)
1. İnsanlar sürüler halinde ve göçebe olarak yaşamışlardır.
• Bu dönemde insan toplulukları üretici değil, tüketicidir.
2. İlk kez alet üretimi bu dönemde başlamıştır.
• Bu dönemde insanlar ilk aletleri taş ve kemikten oluşturmuşlardır. Alet yapımında sert olduğu için daha çok çakmak'taşı kullanılmıştır. Bu dönemin en önemli aletleri bıçaklar ve el baltalarıdır.
3. İlk sanat ürünleri olan mağara resimleri bu dönemde yapılmıştır.
4. İlk sosyal örgütlenme modeli olan klan bu dönemde ortaya çıkmıştır.
5. İlk doğal işbölümü bu dönemde görülmüştür.
• Klan cins ayırımı ve işbölümü sonucunda doğmuştur. Erkekler avcılık kadınlar ise toplayıcılık ve çocukların yetiştirilmesi görevini üstlenmişlerdir. Klanda anaerkil yapı söz konusudur.
6. Ayı, at, mamut, bizon, dağ keçisi, ren geyiği bu dönemin hayvanlarıdır.
7. Dil kavramı gelişmemiştir.
8. Dönemin sonlarına doğru insanoğlu ateşi kontrol altına almıştır. Ateşin kontrol altına alınması uygarlığın gelişmesine en önemli katkıyı sağlayacaktır.
Cilalı Taş Devri (Neolitik) (MÖ. 8000-MÖ. 5000)
1. Yapılan araçlar taş ve topraktan olup yüzeyleri düzgün ve parlatılmıştır. Bu yüzden döneme Cilalı Taş devri denmiştir.
2. Tarımsal eylemlilik vejjretimjjaşlamıştır.
3. Yerleşik yaşama geçilmiş ve ilk köyler oluşturulmuştur.
• İnsanların yerleşik yaşama geçmelerindeki temel etken tarımsal üretimin başlamasıdır.
4. Hayvanlar evcilleştirilmiş. At, sığır, koyun, keçi ilk evcilleştirilen hayvanlardır.
5. İlk toplumsal iş bölümü bu dönemde ortaya çıkmıştır.
6. Bitki liflerinden giysiler üretilmiş böylece tekstil endüstrisinin ilk adımları
7. Tarımda hayvan gücü kullanılmış saban yapılmıştır.
8. İhtiyaç fazlası artı ürün elde edilerek takas yöntemiyle pazarlanmış ve böylece ticaret başlamıştır.
9. Seramik sanatı gelişmiştir.
10. Aşiret tipi ataerkil toplum modeli ortaya çıkmıştır.
11. Mezar kültürü ortaya çıkmış "dolmen" ve "menhir" adı verilen ilk anıtsal mezarlar bu dönemde oluşturulmuştur.
• Bu anıtsal mezarlarda günlük yaşamda kullanılan eşyalara rastlanılması insanların ölümden sonra yasam inancını taşıdıklarını kanıtlamaktadır.
12. Dil kavramı gelişmiştir.
• Evcilleştirilen at Tunç devrinde tekerleğin bulunmasıyla arabada kullanılmış ve böylece ulaşım kolaylaşmış ve savaşlarda at etkin bir rol oynamaya başlamıştır.
• Ulaşımın kolaylaşması göçlere göçler ise toplumlar arası kültür etkileşiminin hızlanmasına yol açmıştır.
• Sabanın kullanılmasıyla tarımsal üretim artmıştır.
Maden Devri (MÖ. 5000-MÖ. 1200)
Maden Devri, İlkçağ uygarlıklarında farklı bölgelerde, farklı dönemlerde yaşanmış Bakır, Tunç ve Demir olmak üzere üç bölümden oluşmuştur.
Bakır Devri (Kalkolitik Devir)
Bakır Devri, Taş Devri ile Maden Devri arasındaki geçiş sürecidir. Bu dönemin insanları taştan yapılmış araçları kullanmaya devam ederlerken bakır eritilmiş ve alet yapımında bakırdan da yararlanılmıştır. Bu dönemde;
1. Tarım gelişmiş
2. Kentleşme görülmüştür.
Bakır devrinde altın, gümüş ve bakır işlenmiştir.
Tunç (Bronz) Devri
Bu dönemde bakır ve kalayın karışımından tunç elde edilmiş ve araç yapımında kullanılmıştır. Dönemin belirgin özellikleri:
1. Tekerlek yapımının gerçekleşmesi ve buna bağlı olarak hayvanlar tarafından çekilen arabaların yapılması
2. Ticaretin gelişmesidir.
Demir Devri
İnsanlık tarihinin en önemli gelişmesi, doğada az bulunan ve işlenmesi kolay olmayan demirin kullanılmasıdır. Demir ilk olarak Ön Asya'da, Anadolu, Suriye ve Mısır'da kullanılmıştır. Dönemin belirgin özellikleri:
1. Özel mülkiyet kavramının gelişmesi, (Damgalar özel mülkiyetin kanıtıdır.
2. Devlet örgütlenmesinin görülmesi,
3. Dönemin sonlarında yazının bulunması ve tarihsel devirlere geçişin sağlanmasıdır.
Yorumlar
Yorum Gönder