Harita Çeşitleri
Harita; doğal, sosyal, ekonomik varlık ya da olayların dağılışını gösterir. Haritalar üç büyük gruba ayrılır:
Bu haritalar da konularına göre çeşitlere ayrılır:
1. Fiziki Haritalar: Yerşekillerinin (dağ, ova, plato, vadi ve çukurlukların) dağılışını gösterir. Yerşekillerinin yükseltileri izohipslerle gösterilir.
Boyanmış haritalarda yükselti ve derinlikler renk şeridinde belirtilir. Renk şeridi ve diğer harita işaretleri haritanın alt kesiminde bulunan "Lejand" adı verilen bölümde yer alır.
2. Topografya Haritaları: Büyük ölçekli fiziki haritalardır. İzohipsler küçük basamaklarla, genelde 25 ya da 50 metrede bir geçirilirler. Bu haritalarda orman, bataklık, baraj gibi doğal ve ekonomik varlıklar da yer alır.
3. Askeri haritalar: Büyük ölçekli topografya haritalardır. Ölçekleri 1/25000 olanları vardır. Bu haritalar çok ayrıntılıdır. Dere tepe, kaynak gibi doğal varlıklar ile okul, çeşme, cami vb. sosyal varlıklar da bu haritalarda gösterilir.
4. Jeoloji Haritaları: Yerşekillerinin yapısı ve oluştuğu zamanlar jeoloji haritalarında gösterilir.
Yer şekillerinin yapısı büyük ölçekli jeoloji haritalarında işaretlerle gösterilir. Bu işaretlerden bazıları:
Jeoloji haritalarında yerşekillerinin oluşum zamanı renklerle gösterilir. Çoğunlukla;
• 1. zaman kahverengi
• 2. zaman yeşil ve mavi
• 3. Zaman sarı ve sarının tonlarıyla gösterilir.
5. Tektonik haritalar: Fayların ve volkanların dağılışını gösterir. Fay hatları tektonik deprem alanlarıdır.
Fay hatlarına göre deprem haritaları yapılır.
6. Toprak Haritaları: Toprak çeşitlerinin dağılışını gösterir.
7. İklim haritaları: Sıcaklık basınç rüzgar ve yağışın değerlerini gösteren haritalardır.
8. Sinoptik Haritalar: "Hava tahmini yapmak amacıyla yapılan sıcaklık ve basınç haritalarıdır. Bu harita türleri kısa süreli olur. Zaman zaman değişir.
9. Bitki Örtüsü Haritaları: Bitki çeşitlerinin dağılışını gösterir. Bitki çeşitleri, örneğin çamlar, geniş yapraklılar, makiler, stepler ve tundra'lar işaretlerle gösterilir. Bu işaretlerin anlamı haritaların "Lejand" bölümünde yer alır.
10. Denizlerin tuzluluk, sıcaklık değerlerini gösteren haritalar da vardır.
Nüfus haritalarıdır. Çeşitlere ayrılır:
1. Nüfus Dağılışı Haritaları: Nüfusun yoğunluğunu renk ya da çizgilerle gösterirler.
2. Nüfus Yapısı Haritaları: Çeşitlidir.
• Irk haritaları : Nüfusun renklerine göre ırkların dağılışını gösterir.
• Dil haritaları : Bir dilin dünyada konuşulduğu alanları gösterir.
• Din Haritaları : Dinlerin dağılışını gösterir.
3. Siyasi haritalar: İdari bölünüşü gösteren haritalardır. Bunlar il, ilçe, bucak ve köyleri gösterirler. Küçük ölçekli olanlar yalnız illeri gösterir. İller biribirlerinden renklerle ayrılırlar.
4. Ülkeler ve kıtaların haritaları: Siyasi ve fiziki olmak üzere çeşitlere ayrılır.
Ekonomik harita çeşitleri de aşağıdaki gibi sınıflandırılır:
1. Tarım ürünleri haritaları: Tarım ürünlerinin örneğin buğdayın, mısırın, turunçgillerin vb. yetiştirildiği yöreleri gösterir.
2. Hayvancılık haritaları
3. Madencilik haritaları
4. Endüstri haritaları vb. çeşitli konularda haritalar yapılır.
Bütün bu harita çeşitleri, coğrafi konuların açıklanmasında kullanılan araçlardır.
Doğal Varlık ya da Doğal Olayları Gösterenler Harita Çeşitleri
Bu haritalar da konularına göre çeşitlere ayrılır:
1. Fiziki Haritalar: Yerşekillerinin (dağ, ova, plato, vadi ve çukurlukların) dağılışını gösterir. Yerşekillerinin yükseltileri izohipslerle gösterilir.
Boyanmış haritalarda yükselti ve derinlikler renk şeridinde belirtilir. Renk şeridi ve diğer harita işaretleri haritanın alt kesiminde bulunan "Lejand" adı verilen bölümde yer alır.
2. Topografya Haritaları: Büyük ölçekli fiziki haritalardır. İzohipsler küçük basamaklarla, genelde 25 ya da 50 metrede bir geçirilirler. Bu haritalarda orman, bataklık, baraj gibi doğal ve ekonomik varlıklar da yer alır.
3. Askeri haritalar: Büyük ölçekli topografya haritalardır. Ölçekleri 1/25000 olanları vardır. Bu haritalar çok ayrıntılıdır. Dere tepe, kaynak gibi doğal varlıklar ile okul, çeşme, cami vb. sosyal varlıklar da bu haritalarda gösterilir.
4. Jeoloji Haritaları: Yerşekillerinin yapısı ve oluştuğu zamanlar jeoloji haritalarında gösterilir.
Yer şekillerinin yapısı büyük ölçekli jeoloji haritalarında işaretlerle gösterilir. Bu işaretlerden bazıları:
Jeoloji haritalarında yerşekillerinin oluşum zamanı renklerle gösterilir. Çoğunlukla;
• 1. zaman kahverengi
• 2. zaman yeşil ve mavi
• 3. Zaman sarı ve sarının tonlarıyla gösterilir.
5. Tektonik haritalar: Fayların ve volkanların dağılışını gösterir. Fay hatları tektonik deprem alanlarıdır.
Fay hatlarına göre deprem haritaları yapılır.
6. Toprak Haritaları: Toprak çeşitlerinin dağılışını gösterir.
7. İklim haritaları: Sıcaklık basınç rüzgar ve yağışın değerlerini gösteren haritalardır.
8. Sinoptik Haritalar: "Hava tahmini yapmak amacıyla yapılan sıcaklık ve basınç haritalarıdır. Bu harita türleri kısa süreli olur. Zaman zaman değişir.
9. Bitki Örtüsü Haritaları: Bitki çeşitlerinin dağılışını gösterir. Bitki çeşitleri, örneğin çamlar, geniş yapraklılar, makiler, stepler ve tundra'lar işaretlerle gösterilir. Bu işaretlerin anlamı haritaların "Lejand" bölümünde yer alır.
10. Denizlerin tuzluluk, sıcaklık değerlerini gösteren haritalar da vardır.
Beşeri Harita Çeşitleri
Nüfus haritalarıdır. Çeşitlere ayrılır:
1. Nüfus Dağılışı Haritaları: Nüfusun yoğunluğunu renk ya da çizgilerle gösterirler.
2. Nüfus Yapısı Haritaları: Çeşitlidir.
Nüfus Yapısı Harita Çeşitleri
• Irk haritaları : Nüfusun renklerine göre ırkların dağılışını gösterir.
• Dil haritaları : Bir dilin dünyada konuşulduğu alanları gösterir.
• Din Haritaları : Dinlerin dağılışını gösterir.
3. Siyasi haritalar: İdari bölünüşü gösteren haritalardır. Bunlar il, ilçe, bucak ve köyleri gösterirler. Küçük ölçekli olanlar yalnız illeri gösterir. İller biribirlerinden renklerle ayrılırlar.
4. Ülkeler ve kıtaların haritaları: Siyasi ve fiziki olmak üzere çeşitlere ayrılır.
Ekonomik Harita Çeşitleri
Ekonomik harita çeşitleri de aşağıdaki gibi sınıflandırılır:
1. Tarım ürünleri haritaları: Tarım ürünlerinin örneğin buğdayın, mısırın, turunçgillerin vb. yetiştirildiği yöreleri gösterir.
2. Hayvancılık haritaları
3. Madencilik haritaları
4. Endüstri haritaları vb. çeşitli konularda haritalar yapılır.
Bütün bu harita çeşitleri, coğrafi konuların açıklanmasında kullanılan araçlardır.
Yorumlar
Yorum Gönder