Ege Uygarlıkları
Ege denizinin çevrelediği kara parçalarıyla, bu denizde yer alan irili ufaklı adaların hepsine birden Ege Bölgesi adı verilir. Denizin çevresinde batıda Yunanistan, kuzeyde Makedonya ve Trakya, doğuda Anadolu kıyıları vardır. Ege denizinde Rodos ve Girit en büyük adalardan olup bu adalar karaya ve birbirlerine çok yakındır. Deniz, ulaşımı kolaylaştıran bir unsurdur. Bu durum, Ege uygarlığının bir bütün oluşturmasında önemli bir etkendir.
Ege Bölgesinin en eski uygarlık merkezi Girit'tir. İlk uygarlık, Cilalı Taş Devri'yle başlar. Giritliler kerpiçten ve kamıştan evler yaparak, köyler kurmuşlardır. Balıkçılık, avcılık ve tarım en önemli geçim kaynaklarıdır. Kilden çanak ve çömlekler yapmışlardır. M.Ö. 3000 yıllarında Maden Devri'ne geçerek bu dönemde çok katlı evler ve girintili çıkıntılı sokakları olan küçük şehirler oluşturdular. Dönemin en önemli eserleri olan seramikler, Ön - Asya'daki boyalı ve kamışlı seramiklere benzemektedir. M.Ö. 2000 yıllarında Giritliler, Ege adaları ve Mısır'la deniz ticareti yapmaya başlarlar.
a) M.Ö. 2000 - 1400 yılları Girit uygarlığının en yüksek devridir. Kralların yönetiminde şehir devletleri kurulur. Bugünkü Kandiye şehri yöresinde bulunan KNOSSOS Sarayı, en önemli yapıdır. Şehirler kanalizasyon düzenlemeleri yapılarak kurulmuştur. Şehirlerin etrafında sur bulunmamaktadır. Bu durum kralın kuvvetli bir donanmayla Girit Adası'nı koruduğunu göstermektedir.
• Girit'te kurulan şehirlerin etrafında surların bulunmaması bu şehirlerin donanmayla korunduğunu gösterir. Mezopotamya, Anadolu ve Mısır uygarlıklarında kurulan şehirlerin etraflarında surlar bulunmaktadır. Bu durum, Girit şehirleriyle, belirtilen uygarlıkların şehirleri arasındaki önemli farklardan birisidir. Miken ve Yunan şehirlerinin etraflarında da surlar bulunmaktadır.
b) Çoğu kadın olan insan şeklinde tanrıları vardır. Hayatın ölümle sona ermediğine inanmışlar, ölünün başka bir dünyada yaşaması için, ona ev şeklinde mezarlar yaparak, hayatta iken sevdiği eşyalarını yanına koymuşlardır. En önemli tanrıları Friglerdeki Kibele ile benzerlik gösteren "Rea" adlı tanrıçalarıdır. İbadetlerini açık havada düzenledikleri spor oyunlarıyla gerçekleştirmişlerdir. Bu anlayışları Olimpiyat oyunlarına örnek oluşturacaktır.
c) En önemli eserler saraylardır. Çok katlıdır. Düzenli kanalizasyon ve banyo tertibatı vardır. Saray duvarları, fresk ve kabartmalarla süslenmiştir. Yaptıkları vazoların üzerine: çiçekler, ahtapotlar, bitkiler gibi süsler yapmışlardır.
d) Girit Uygarlığına Aka'lar son vermiştir.
M.Ö. 2000 yıllarda Orta Avrupa'dan bölgeye gelen Yunanistan'a Aka'ların, yerli halkla karışarak Girit uygarlığının etkisinde kalarak oluşturdukları uygarlıktır. Paleponnes'in doğusunda Argolis bölgesinde bulunan Miken şehri dönemin en önemli uygarlık merkezidir. Onun için Aka'ların Yunanistan'da yarattıkları uygarlığa Miken uygarlığı denir.
Miken kralları, M.Ö. 1400 yıllarına doğru, Peloponnesteki diğer kralları da yönetimlerine alırlar. Mikenlerin komşularıyla yaptıkları savaşlar Homeros'un İlias Destanı'nda anlatılır. Girit, Rodos, Sisam ve Kıbrıs adalarını; Antalya şehrini aldılar. M.Ö. 1200 yıllarında kuzeyden gelen Dorlar Aka Devleti'ni yıktılar.
1. Kuvu mezarları: Miken şatosunda krallara ait altı kuyu mezar bulunmuştur. Mezarlarda yüzleri altın maskelerle örtülmüş erkek cesetleri, kadın ve çocuk iskeletleri, çok sayıda süs ve günlük eşya bulunmuştur. Miken şatosunda üzerleri kubbeli dokuz mezar daha bulunmuştur.
2. Miken ve Tirins şatoları: Miken şatosu harç kullanılmadan üst üste büyük taşların konulmasıyla yapılan surun içindedir. Aslan kabartmalarıyla ünlü, Aslanlı Kapısı vardır. Devrin klasik şato örneği, Tirins Şatosudur. Alçak bir tepenin üstüne, etrafı surlarla çevrilerek yapılmıştır. Girit etkisi görülmekle beraber, planı farklıdır.
Yunan Uygarlığı ayrı bir başlık altında ele alınacaktır.
Girit Uygarlığı
Ege Bölgesinin en eski uygarlık merkezi Girit'tir. İlk uygarlık, Cilalı Taş Devri'yle başlar. Giritliler kerpiçten ve kamıştan evler yaparak, köyler kurmuşlardır. Balıkçılık, avcılık ve tarım en önemli geçim kaynaklarıdır. Kilden çanak ve çömlekler yapmışlardır. M.Ö. 3000 yıllarında Maden Devri'ne geçerek bu dönemde çok katlı evler ve girintili çıkıntılı sokakları olan küçük şehirler oluşturdular. Dönemin en önemli eserleri olan seramikler, Ön - Asya'daki boyalı ve kamışlı seramiklere benzemektedir. M.Ö. 2000 yıllarında Giritliler, Ege adaları ve Mısır'la deniz ticareti yapmaya başlarlar.
a) M.Ö. 2000 - 1400 yılları Girit uygarlığının en yüksek devridir. Kralların yönetiminde şehir devletleri kurulur. Bugünkü Kandiye şehri yöresinde bulunan KNOSSOS Sarayı, en önemli yapıdır. Şehirler kanalizasyon düzenlemeleri yapılarak kurulmuştur. Şehirlerin etrafında sur bulunmamaktadır. Bu durum kralın kuvvetli bir donanmayla Girit Adası'nı koruduğunu göstermektedir.
• Girit'te kurulan şehirlerin etrafında surların bulunmaması bu şehirlerin donanmayla korunduğunu gösterir. Mezopotamya, Anadolu ve Mısır uygarlıklarında kurulan şehirlerin etraflarında surlar bulunmaktadır. Bu durum, Girit şehirleriyle, belirtilen uygarlıkların şehirleri arasındaki önemli farklardan birisidir. Miken ve Yunan şehirlerinin etraflarında da surlar bulunmaktadır.
b) Çoğu kadın olan insan şeklinde tanrıları vardır. Hayatın ölümle sona ermediğine inanmışlar, ölünün başka bir dünyada yaşaması için, ona ev şeklinde mezarlar yaparak, hayatta iken sevdiği eşyalarını yanına koymuşlardır. En önemli tanrıları Friglerdeki Kibele ile benzerlik gösteren "Rea" adlı tanrıçalarıdır. İbadetlerini açık havada düzenledikleri spor oyunlarıyla gerçekleştirmişlerdir. Bu anlayışları Olimpiyat oyunlarına örnek oluşturacaktır.
c) En önemli eserler saraylardır. Çok katlıdır. Düzenli kanalizasyon ve banyo tertibatı vardır. Saray duvarları, fresk ve kabartmalarla süslenmiştir. Yaptıkları vazoların üzerine: çiçekler, ahtapotlar, bitkiler gibi süsler yapmışlardır.
d) Girit Uygarlığına Aka'lar son vermiştir.
Miken Uygarlığı
M.Ö. 2000 yıllarda Orta Avrupa'dan bölgeye gelen Yunanistan'a Aka'ların, yerli halkla karışarak Girit uygarlığının etkisinde kalarak oluşturdukları uygarlıktır. Paleponnes'in doğusunda Argolis bölgesinde bulunan Miken şehri dönemin en önemli uygarlık merkezidir. Onun için Aka'ların Yunanistan'da yarattıkları uygarlığa Miken uygarlığı denir.
Miken kralları, M.Ö. 1400 yıllarına doğru, Peloponnesteki diğer kralları da yönetimlerine alırlar. Mikenlerin komşularıyla yaptıkları savaşlar Homeros'un İlias Destanı'nda anlatılır. Girit, Rodos, Sisam ve Kıbrıs adalarını; Antalya şehrini aldılar. M.Ö. 1200 yıllarında kuzeyden gelen Dorlar Aka Devleti'ni yıktılar.
Miken Anıtları
1. Kuvu mezarları: Miken şatosunda krallara ait altı kuyu mezar bulunmuştur. Mezarlarda yüzleri altın maskelerle örtülmüş erkek cesetleri, kadın ve çocuk iskeletleri, çok sayıda süs ve günlük eşya bulunmuştur. Miken şatosunda üzerleri kubbeli dokuz mezar daha bulunmuştur.
2. Miken ve Tirins şatoları: Miken şatosu harç kullanılmadan üst üste büyük taşların konulmasıyla yapılan surun içindedir. Aslan kabartmalarıyla ünlü, Aslanlı Kapısı vardır. Devrin klasik şato örneği, Tirins Şatosudur. Alçak bir tepenin üstüne, etrafı surlarla çevrilerek yapılmıştır. Girit etkisi görülmekle beraber, planı farklıdır.
Yunan Uygarlığı ayrı bir başlık altında ele alınacaktır.
Yorumlar
Yorum Gönder