Yunan Uygarlığı
M.Ö. XII. yüzyılda, Firigler Anadolu'ya, Dorlar da Yunanistan'a yerleştiler. Dorlar, yüksek bir uygarlığa sahip olan Aka kralını yenerek, Yunanistan'dan sonra Girit, Rodos ve Anadolu kıyılarına yerleştiler.
Dorların baskılarına dayanamayan Akaların bir kısmı Ege denizini geçerek, Gediz ve Bakırçay vadileri ile İzmir'den Büyük Menderes'e kadar uzanan bölgede Aiolia ve İonya uygarlıklarını kurmuşlar; sanatta ve denizcilikte gelişmişlerdir. Smyrna (İzmir), Efesos (Efes), Miletos (Milet) şehirleri bu bölgelerdeki sanat ve denizcilik merkezleridir.
Dorların Yunanistan'a yerleşmelerinden sonra;
1. Eli silah tutan erkeklerin aldıkları kararlarla, aralarından kral seçtiler. Kral, savaş zamanında komutan, barışta hakimlik ve rahiplik görevlerini yürütüyordu. Bu kabile kralları, görevlendirilmiş memurlardı.
2. Ellerine geçirdikleri toprakları, aralarında kura çekerek eşit paylaştılar. Yerli Aka halkını toprağa bağlayarak, elde ettikleri ürünlerin bir kısmını aldılar.
3. Zamanla Dorlar'ın; miras, evlenme, satın alma; ürünün yıllara göre bol ya da az olması sonucu bir kısmı zenginleşti. Yoksul düşenler, ekonomik yönden zengin olanların korumasına girdiler. Böylece zengin Dorlar, "asiller sınıfını" oluşturdu.
4. Savaşlarda aldıkları esirleri, toprakta çalışan köleler haline getirdiler.
5. Şatoların eteğinde "polis" adı verilen kentler kurdular. Kentleri surlarla çevrili, ortasında devlet ocağı, tapınak, resmi daireler ve pazar yerleri bulunan yerleşim merkezleriydi.
• Yunan kent devletleri, Ön - Asva kent devletlerinden farklıdır. Halk, özgür ve bağımsız olmak, yasalarını kendileri yapıp uygulamak, olabildiği kadar kendi kendilerine yetmek ve devlet islerine karışabilmekte idi. Bu uygulama cumhuriyet yönetiminin ilk şeklidir. Ön - Asya'da krallar, mutlak anlamda kent yönetimlerinde etkilidir.
Kurulma nedenleri:
1. Yunanistanın küçük ve dağlık bir bölge olması tarıma elverişli topraklarının çok az olması
2. Nüfusunun artışıyla doğan toprak gereksinimi
3. Sanayi ve ticaretin gelişmesi
4. Hammadde ve pazar arayışı
5. İktidardan ayrılan kişilerin daha uygun yaşama yerleri aramaları
Bu nedenlerle kurulan koloni kentlerinin etrafları surlarla çevrilirdi. Koloniler, tarımsal faaliyet, ticaret limanları ve pazar yerleri şeklinde kurulmuştur.
• Yunan kolonileri, Fenikelilerin kolonileriden tamamen farklıdır. Yunanlılar bu kolonileri, ikinci bir yurt olarak görmüştü. Bunların anayurtla hiç bir bağlantıları yoktu. Tamamen özgür ve bağımsızlardı. Yunanlılar gittikleri yerlerde halka iyi davranmışlar, kendilerine Helen, diğer kabilelere de Barbar demişlerdir.
Boğazlarda Kalhedon (Kadıköy) ve Bizantion (İstanbul) kolonilerini kurdular. İonyalılar, yeni pazarlar bulmak için Karadenizde Kerasos (Giresun) ve Trapezus (Trabzon) kolonilerini kurdular. Doğu Akdeniz'de ovalık Adana bölgesi ve Suriye kıyılarında uzun süre tutunamadılar. Bingazi'de Kirene kolonisini kurarak Afrika içlerinden gelen kervan ticaretini kontrol altına aldılar.
Yunan Uygarlığı hakkında aşağıdaki başlıkları da inceleyebilirsiniz;
• Yunan Kent Devletleri
• Orta Sınıfın Ayaklanması, Drakon Kanunları ve Solon'un Reformları
• Büyük İskender ve Helenistik Dönem
Dorların baskılarına dayanamayan Akaların bir kısmı Ege denizini geçerek, Gediz ve Bakırçay vadileri ile İzmir'den Büyük Menderes'e kadar uzanan bölgede Aiolia ve İonya uygarlıklarını kurmuşlar; sanatta ve denizcilikte gelişmişlerdir. Smyrna (İzmir), Efesos (Efes), Miletos (Milet) şehirleri bu bölgelerdeki sanat ve denizcilik merkezleridir.
Dorların Yunanistan'a yerleşmelerinden sonra;
1. Eli silah tutan erkeklerin aldıkları kararlarla, aralarından kral seçtiler. Kral, savaş zamanında komutan, barışta hakimlik ve rahiplik görevlerini yürütüyordu. Bu kabile kralları, görevlendirilmiş memurlardı.
2. Ellerine geçirdikleri toprakları, aralarında kura çekerek eşit paylaştılar. Yerli Aka halkını toprağa bağlayarak, elde ettikleri ürünlerin bir kısmını aldılar.
3. Zamanla Dorlar'ın; miras, evlenme, satın alma; ürünün yıllara göre bol ya da az olması sonucu bir kısmı zenginleşti. Yoksul düşenler, ekonomik yönden zengin olanların korumasına girdiler. Böylece zengin Dorlar, "asiller sınıfını" oluşturdu.
4. Savaşlarda aldıkları esirleri, toprakta çalışan köleler haline getirdiler.
5. Şatoların eteğinde "polis" adı verilen kentler kurdular. Kentleri surlarla çevrili, ortasında devlet ocağı, tapınak, resmi daireler ve pazar yerleri bulunan yerleşim merkezleriydi.
• Yunan kent devletleri, Ön - Asva kent devletlerinden farklıdır. Halk, özgür ve bağımsız olmak, yasalarını kendileri yapıp uygulamak, olabildiği kadar kendi kendilerine yetmek ve devlet islerine karışabilmekte idi. Bu uygulama cumhuriyet yönetiminin ilk şeklidir. Ön - Asya'da krallar, mutlak anlamda kent yönetimlerinde etkilidir.
Yunan Kolonilerinin Kurulması
Kurulma nedenleri:
1. Yunanistanın küçük ve dağlık bir bölge olması tarıma elverişli topraklarının çok az olması
2. Nüfusunun artışıyla doğan toprak gereksinimi
3. Sanayi ve ticaretin gelişmesi
4. Hammadde ve pazar arayışı
5. İktidardan ayrılan kişilerin daha uygun yaşama yerleri aramaları
Bu nedenlerle kurulan koloni kentlerinin etrafları surlarla çevrilirdi. Koloniler, tarımsal faaliyet, ticaret limanları ve pazar yerleri şeklinde kurulmuştur.
• Yunan kolonileri, Fenikelilerin kolonileriden tamamen farklıdır. Yunanlılar bu kolonileri, ikinci bir yurt olarak görmüştü. Bunların anayurtla hiç bir bağlantıları yoktu. Tamamen özgür ve bağımsızlardı. Yunanlılar gittikleri yerlerde halka iyi davranmışlar, kendilerine Helen, diğer kabilelere de Barbar demişlerdir.
Kurulan Yunan Kolonileri
Boğazlarda Kalhedon (Kadıköy) ve Bizantion (İstanbul) kolonilerini kurdular. İonyalılar, yeni pazarlar bulmak için Karadenizde Kerasos (Giresun) ve Trapezus (Trabzon) kolonilerini kurdular. Doğu Akdeniz'de ovalık Adana bölgesi ve Suriye kıyılarında uzun süre tutunamadılar. Bingazi'de Kirene kolonisini kurarak Afrika içlerinden gelen kervan ticaretini kontrol altına aldılar.
Yunan Uygarlığı hakkında aşağıdaki başlıkları da inceleyebilirsiniz;
• Yunan Kent Devletleri
• Orta Sınıfın Ayaklanması, Drakon Kanunları ve Solon'un Reformları
• Büyük İskender ve Helenistik Dönem
Yazının yazarı belli olursa daha ciddi bir netice elde edilir. Emeğe teşekkür ederiz.
YanıtlaSilKolonilerin kurulma sebepleri için gösterilen gerekçeler şahsi fikir midir? alıntı mıdır? bilinemiyor. Ama bu önemli bir meseledir. Mesela sebeplerden biri nüfus artışı dendiği zaman akla şu soru gelir: peki diğer halkların nüfusu artmıyor muydu? Grekler için 200 den fazla koloniden bahseden Yunan arkeoloji yazarları var. Onlar için de aynı soru akla gelebilir: Diğer halkların nüfusu neden artmıyordu? ve ne kadar nüfus artışı olmuş da 230 civarında koloni kurulmuş gibi.