Mısır Uygarlığı

1. Mısır;

a) Aşağı Mısır (Kuzey Mısır, Delta)
b) Yukarı Mısır (Güney Mısır) olarak iki bölüme ayrılmıştır.

2. Mısır tarihi Nom (Kent devletleri) ların ortaya çıkmasıyla başlar (Maden devri).

3. Mısır Tarihi;

a) Eski Krallık Devri (M.Ö. 3000 - 2100)
b) Orta Krallık ve Hiksoslar (M.Ö. 2100 - 1600)
c) Yeni Krallık Devri (M.Ö. 1600-1100)
d) Gerileme Devri (M.Ö. 1100 - 645)
e) Sais Krallığı Devri (M.Ö. 645 - 525) olmak üzere beş bölümden oluşmaktadır.

4. Mısır'da siyasi birliği sağlayan Tanrı-Kral (Firavun) Menes'dir.
5. Tanrı-Kral devlet anlayışı görülür. Doğal olarak Mısır'da her şey Firavun'a yani devlete aittir. Firavun'a yönetimde yardımcı olan unsurlar; vezirler, rahipler, katipler, valiler ve memurlardır.
6. Dünyada memur yetiştiren okulları açan ilk topluluktur.
7. Dinsel anlayışları çok tanrılıdır. Ölümden sonra yaşam anlayışlarından hareket ederek mumyalama yöntemini bulmuşlardır.
8. Firavunları için yaptıkları mezarlara Piramit, halk için yaptıkları mezarlara ise Labirent (Mastaba) adını vermişlerdir.
9. Mısır'da dine bağlı olarak gelişen bilim dalları, tıp, anotomi, biyoloji, kimya, eczacılık ve mimaridir. Tarıma bağlı olarak astronomi, tarım ve dine bağlı olarak ise geometri gelişmiştir. Mısırlılar pi sayısının değerini bugünküne çok yakın olarak bulmuşlardır.
10. M.Ö. IV. binin sonlarına doğru Hiyeroglif yazısını kullanmaya başlamışlardır. Ancak rahipler günlük yaşamda daha basit olan Hiyeratik (Demotik) yazı türünü kullanmışlardır.

• Hiyeroglif yazısının 1822 yılında Fransız Şampolyon tarafından okunmasından sonra Mısır kültürü açıklığa kavuşmuştur.

11. İlk zamanlarda baş tanrı Heros'tu. Daha sonra Ra baştanrı oldu. Yeni Krallık döneminde Amon baştanrı olmuş ve Amon-Ra adını almıştır. Yeni krallık döneminde IV. Amonofis bütün tanrıları kaldırarak tek bir tanrı atamıştır. Güneş kursu ile gösterilen Aton adlı bu tanrının atanmasındaki temel mantık Amon rahiplerinin halk üzerindeki etkisini kırma anlayışıdır. IV. Amonofis'in uyguladığı bu politika kendi egemenliğini güçlendirmeye yöneliktir.

• Bu uygulama dünyada insanları tek tanrıya inandırma yolunda atılan ilk adım ve ilk din reformudur.

12. Papirüs denilen kağıtlar kullanmışlardır. Bitki liflerinden yapılan bu kağıtlar günümüze pek ulaşamamıştır.
13. En önemli sanat eserleri Kamak ve Luksor tapınaklarıdır. Dünyanın yedi harikasından biri olan Keops Piramidi bu uygarlığa aittir.

• Mısır sanatı din ağırlıklıdır.

14. Mısır ordusu savaş arabalı süvariler ve yayalardan oluşmuştur. Ücretli asker kullanmışlardır.
15. M.Ö. 525 yılında Pers İmparatoru Kambiz Mısır'ı ele geçirerek kendisine bağlı bir eyalet haline getirmiştir. Daha sonra M.Ö. 333'te İskender Mısır'ı istila ederek Mısır uygarlığına son vermiştir.