Türkiye Tarım Bölgeleri
Tarım Bölgesi; bir tarım ürününün diğer tarım ürünlerinden daha fazla yetiştirildiği bölgedir. Tarım Bölgeleri, biribirlerinden iklim ve yer şekilleriyle ayrılır. Örneğin çay, fındık, zeytin, incir, turunçgil, muz, pamuk, tütün biribirlerinden ayrı bölge ya da yörelerde yetişir. Bazı tarım ürünleri de örneğin buğday, üzüm, şeker pancarı, soğan, patates pek çok bölgede ekildiğinden tarım bölgeleri doğal faktörle pek ayrılamaz. Ancak bunlar da çok soğuk, çok kurak, çok yağışlı yöreler de yetişmez. Ama diğerlerine oranla tarım bölgeleri daha geniş alana yayılır.
Karadeniz Bölgesinde iklim ve yer şekillerinin farklılığı, biribirlerinden farklı tarım bölgeleri oluşturmuştur. Bu bölgeler:
a. Çay Bölgesi: Doğu Karadeniz kıyılarının ılık ve bol yağışlı yöreleridir. Rize, Trabzon, Giresun kıyılarını kapsar.
b. Fındık Bölgesi: Orta Karadeniz kıyılarında fındık tarımı çok yaygındır. Trabzon, Giresun, Ordu ve Samsun arasında yoğunlaşır. Kıyıların diğer kesimlerinde ise daha az yetiştirilir.
c. Tütün Bölgesi: Tütün Orta Karadeniz ovalarında çok ekilir. En çok Niksar, Erbaa, Taşova, Samsun, Bafra, Çarşanba'da ekilir.
d. Şekerpancarı Bölgesi: Orta ve Batı Karadeniz ovalarında ekilir. Başlıca alanlar Kastamonu, Amasya, Tokat, Çorum, Çarşanba ve Samsun'dur.
e. Mısır ve Fasulye Bölgesi: Mısır ve fasulye Karadeniz kıyı dağlarının denize bakan yamaçlarında çapalanarak yetiştirilir.
f. Meyve Bölgeleri: Karadeniz kıyılarında zeytin, turunçgil (portakal ve mandalina), incir ve kivi kış ılıklığı nedeniyle yetişir.
Karadeniz Bölgesinin iç kesimlerinde elma, armut, kayısı, vişne ve kiraz gibi orta kuşak meyveleri yetiştirilir.
Marmara Bölgesinin tarım ürünleri belli bölgelerde yoğunlaşır. Bu ürünler:
a. Zeytin Bölgesi: Zeytin, Güney Marmara kıyılarında özellikle Gemlik, İznik, Mudanya, Tirilye, Bandırma ve Erdek'de yetiştirilir.
b. Üzüm Bölgesi: Üzüm, Kuzey Marmara kıyılarında özellikle Tekirdağ'da yetiştirilir.
c. Fındık Bölgesi: Fındık, İzmit Körfezinin güneyinde Değirmendere yöresinde ve İzmit Körfezinin kuzeyinde Kocaeli Yarımadasında yetiştirilir.
d. Ayçiçeği Bölgesi: Ayçiçeği, en çok Trakya'da özellikle Tekirdağ ilinde yetiştirilir.
e. Tütün Bölgesi: Doğu ve Güney Marmara ovalarında özellikle Adapazarı, Bilecik, Bursa ve Balıkesir ovalarında ekilir.
Diğer ürünler:
• Pamuk: Balıkesir
• Şeker pancarı: Ergene, Adapazarı ve Balıkesir ovalarında
• Dut ve şeftali: Bursa ovasında Kiraz: Adapazarı'nda Pirinç: Meriç vadisinde
Ege'de zeytin, üzüm, incir, tütün, pamuk ve turunçgil bölgeleri vardır. Bu ürünler Türkiye'de en çok Ege'de üretilir.
a. Zeytin Bölgesi: Kuzey Ege'de Edremit ve Ayvalık zeytinliklerle kaplıdır.
b. Üzüm Bölgesi: Kuzey Ege'de Bakırçay ve Gediz vadisinde üzüm bağları çoktur. Türkiye'de Manisa ili üzüm üretiminde ilk sıradadır.
c. Tütün Bölgesi: Kuzey Ege'de Bakırçay ve Gediz ovalarında tütün çok ekilir. Manisa ili tütün üretiminde ilk sıradadır.
d. Pamuk Bölgesi: Büyük ve Küçük Menderes ovalarında pamuk çok ekilir. Aydın ili Adana'dan sonra pamuk üretiminde ikinci sırada yer alır.
e. İncir Bölgesi: Büyük ve Küçük Menderes ovalarında incir çok yetiştirilir. Türkiye'de incir en çok Aydın ilinde üretilir.
Ege Bölgesinde:
• Turunçgil: Güney Ege kıyılarında yetiştirilir.
• Şeker pancarı: İç Batı Anadolu'da ekilir.
• Haşhaş: İçbatı Anadolu'nun güneyinde Afyon, Uşak, Denizli arasında ekilir.
Akdeniz Bölgesi'nde pamuk, turunçgil, muz ve pirinç bölgeleri vardır.
a. Pamuk Bölgesi: Pamuk Çukurova, Antalya ve Amik ovalarında çok ekilir.
b. Turunçgil Bölgesi: Turunçgil özellikle portakal, limon ve mandalina Akdeniz kıyı ovalarında özellikle Antalya, Alanya, Anamur ve Dörtyol'da çok yaygındır.
c. Muz Bölgeleri: Muz Akdenizin güney kıyılarında özellikle Finike, Alanya, Anamur ve İskenderun'da yetiştirilir.
d. Pirinç Bölgesi: Çeltik, Amanos Dağlarının doğusunda Amik, Kırıkhan, İslahiye, Fevzipaşa ve K.Maraş ovalarında ekilir.
Akdeniz en çok pirinç üreten bölgedir.
Akdeniz Bölgesinde:
• Üzüm ve zeytin: Toros Dağlarının alt yamaçlarında yetiştirilir.
• Şekerpancarı, haşhaş ve gül: Göller yöresinde İsparta ve Burdur çevresinde çok ekilir.
• Yerfıstığı, susam ve nohut: Ençok Çukurova'da ekilir.
• Seracılık: En çok Akdeniz bölgesinde yaygınlaşır.
a. Sulanmayan tarlalarda en çok buğday ve arpa ekilir.
b. Sulanan tarlalarda en çok şeker pancarı ve buğday ekilir.
• Niğde - elma, üzüm, badem,
• Ankara - armut
• Ankara Ayaş - vişne
• Ankara Yuvaköy - kavun
• Konya Meram - üzüm bağları
• Nevşehir - elma, badem, üzüm Türkiye'de buğday en çok İç Anadolu'da üretilir.
Doğu Anadolu'da buğday, arpa, şekerpancarı, pamuk ve tütün bölgeleri vardır.
a. Buğday: Doğu Anadolu'nun sulanan ovalarında şeker pancarı ve pamuk ile birlikte değişmeli olarak ekilir.
b. Arpa: Buğdayın yetişemediği soğuk, kurak ve çorak topraklarda yetiştirilir.
c. Şeker pancarı: Şeker fabrikası bulunan illerin sulanan ovalarında özellikle Karasu ve Murat suyunun geçtiği ovalarda çok ekilir. Türkiye'de şeker fabrikası en çok Doğu Anadolu'dadır.
d. Pamuk: Doğu Anadolu'nun yazları sıcak geçen ovalarından Malatya, Elazığ ve Iğdır ovalarında ekilir.
e. Tütün: Doğu Anadolu'da suyu geçiren topraklarda ekilir. Başlıca ekim alanları Malatya, Bitlis, Bingöl, Muş ve Hakkari'nin Şemdinli yöreleridir.
Diğer ürünler:
• Kayısı - Malatya ve İğdır
• Dut ve üzüm - Elazığ
• Sebzecilik - Malatya ve İğdır
Güneydoğu Anadolu'da zeytin, Antep fıstığı, nohut, mercimek, pirinç, karpuz, domates, biber, patlıcan vb. yetiştirilir.
a. Zeytin: Bölgenin güneybatısında özellikle Kilis, Nizip ve Gaziantep'te yetiştirilir.
b. Antep fıstığı: Dünya'da en çok Güneydoğu Anadolu'da özellikle bölgenin güneyinde Gaziantep, Urfa ve Mardin arasında yetiştirilir.
c. Mercimek ve nohut: Bölgenin güney ovalarında özellikle Harran ovasında ekilir. Bu bölge mercimek üretiminde Türkiye'de ilk sırayı alır.
d. Pirinç: Diyarbakır Karacadağ ve Adıyaman'da akarsu boylarında çok yetiştirilir.
e. Karpuz, domates, biber ve patlıcan: Diyarbakır'da Dicle nehrinin kıyısındaki kumsal topraklarda çok ekilir.
Coğrafi Bölgeler İçinde Farklı Tarım Bölgeleri
Karadeniz Tarım Bölgeleri
Karadeniz Bölgesinde iklim ve yer şekillerinin farklılığı, biribirlerinden farklı tarım bölgeleri oluşturmuştur. Bu bölgeler:
a. Çay Bölgesi: Doğu Karadeniz kıyılarının ılık ve bol yağışlı yöreleridir. Rize, Trabzon, Giresun kıyılarını kapsar.
b. Fındık Bölgesi: Orta Karadeniz kıyılarında fındık tarımı çok yaygındır. Trabzon, Giresun, Ordu ve Samsun arasında yoğunlaşır. Kıyıların diğer kesimlerinde ise daha az yetiştirilir.
c. Tütün Bölgesi: Tütün Orta Karadeniz ovalarında çok ekilir. En çok Niksar, Erbaa, Taşova, Samsun, Bafra, Çarşanba'da ekilir.
d. Şekerpancarı Bölgesi: Orta ve Batı Karadeniz ovalarında ekilir. Başlıca alanlar Kastamonu, Amasya, Tokat, Çorum, Çarşanba ve Samsun'dur.
e. Mısır ve Fasulye Bölgesi: Mısır ve fasulye Karadeniz kıyı dağlarının denize bakan yamaçlarında çapalanarak yetiştirilir.
f. Meyve Bölgeleri: Karadeniz kıyılarında zeytin, turunçgil (portakal ve mandalina), incir ve kivi kış ılıklığı nedeniyle yetişir.
Karadeniz Bölgesinin iç kesimlerinde elma, armut, kayısı, vişne ve kiraz gibi orta kuşak meyveleri yetiştirilir.
Marmara Tarım Bölgeleri
Marmara Bölgesinin tarım ürünleri belli bölgelerde yoğunlaşır. Bu ürünler:
a. Zeytin Bölgesi: Zeytin, Güney Marmara kıyılarında özellikle Gemlik, İznik, Mudanya, Tirilye, Bandırma ve Erdek'de yetiştirilir.
b. Üzüm Bölgesi: Üzüm, Kuzey Marmara kıyılarında özellikle Tekirdağ'da yetiştirilir.
c. Fındık Bölgesi: Fındık, İzmit Körfezinin güneyinde Değirmendere yöresinde ve İzmit Körfezinin kuzeyinde Kocaeli Yarımadasında yetiştirilir.
d. Ayçiçeği Bölgesi: Ayçiçeği, en çok Trakya'da özellikle Tekirdağ ilinde yetiştirilir.
e. Tütün Bölgesi: Doğu ve Güney Marmara ovalarında özellikle Adapazarı, Bilecik, Bursa ve Balıkesir ovalarında ekilir.
Diğer ürünler:
• Pamuk: Balıkesir
• Şeker pancarı: Ergene, Adapazarı ve Balıkesir ovalarında
• Dut ve şeftali: Bursa ovasında Kiraz: Adapazarı'nda Pirinç: Meriç vadisinde
Ege Tarım Bölgeleri
Ege'de zeytin, üzüm, incir, tütün, pamuk ve turunçgil bölgeleri vardır. Bu ürünler Türkiye'de en çok Ege'de üretilir.
a. Zeytin Bölgesi: Kuzey Ege'de Edremit ve Ayvalık zeytinliklerle kaplıdır.
b. Üzüm Bölgesi: Kuzey Ege'de Bakırçay ve Gediz vadisinde üzüm bağları çoktur. Türkiye'de Manisa ili üzüm üretiminde ilk sıradadır.
c. Tütün Bölgesi: Kuzey Ege'de Bakırçay ve Gediz ovalarında tütün çok ekilir. Manisa ili tütün üretiminde ilk sıradadır.
d. Pamuk Bölgesi: Büyük ve Küçük Menderes ovalarında pamuk çok ekilir. Aydın ili Adana'dan sonra pamuk üretiminde ikinci sırada yer alır.
e. İncir Bölgesi: Büyük ve Küçük Menderes ovalarında incir çok yetiştirilir. Türkiye'de incir en çok Aydın ilinde üretilir.
Ege Bölgesinde:
• Turunçgil: Güney Ege kıyılarında yetiştirilir.
• Şeker pancarı: İç Batı Anadolu'da ekilir.
• Haşhaş: İçbatı Anadolu'nun güneyinde Afyon, Uşak, Denizli arasında ekilir.
Akdeniz Tarım Bölgeleri
Akdeniz Bölgesi'nde pamuk, turunçgil, muz ve pirinç bölgeleri vardır.
a. Pamuk Bölgesi: Pamuk Çukurova, Antalya ve Amik ovalarında çok ekilir.
b. Turunçgil Bölgesi: Turunçgil özellikle portakal, limon ve mandalina Akdeniz kıyı ovalarında özellikle Antalya, Alanya, Anamur ve Dörtyol'da çok yaygındır.
c. Muz Bölgeleri: Muz Akdenizin güney kıyılarında özellikle Finike, Alanya, Anamur ve İskenderun'da yetiştirilir.
d. Pirinç Bölgesi: Çeltik, Amanos Dağlarının doğusunda Amik, Kırıkhan, İslahiye, Fevzipaşa ve K.Maraş ovalarında ekilir.
Akdeniz en çok pirinç üreten bölgedir.
Akdeniz Bölgesinde:
• Üzüm ve zeytin: Toros Dağlarının alt yamaçlarında yetiştirilir.
• Şekerpancarı, haşhaş ve gül: Göller yöresinde İsparta ve Burdur çevresinde çok ekilir.
• Yerfıstığı, susam ve nohut: Ençok Çukurova'da ekilir.
• Seracılık: En çok Akdeniz bölgesinde yaygınlaşır.
İç Anadolu Tarım Bölgeleri
a. Sulanmayan tarlalarda en çok buğday ve arpa ekilir.
b. Sulanan tarlalarda en çok şeker pancarı ve buğday ekilir.
• Niğde - elma, üzüm, badem,
• Ankara - armut
• Ankara Ayaş - vişne
• Ankara Yuvaköy - kavun
• Konya Meram - üzüm bağları
• Nevşehir - elma, badem, üzüm Türkiye'de buğday en çok İç Anadolu'da üretilir.
Doğu Anadolu Tarım Bölgeleri
Doğu Anadolu'da buğday, arpa, şekerpancarı, pamuk ve tütün bölgeleri vardır.
a. Buğday: Doğu Anadolu'nun sulanan ovalarında şeker pancarı ve pamuk ile birlikte değişmeli olarak ekilir.
b. Arpa: Buğdayın yetişemediği soğuk, kurak ve çorak topraklarda yetiştirilir.
c. Şeker pancarı: Şeker fabrikası bulunan illerin sulanan ovalarında özellikle Karasu ve Murat suyunun geçtiği ovalarda çok ekilir. Türkiye'de şeker fabrikası en çok Doğu Anadolu'dadır.
d. Pamuk: Doğu Anadolu'nun yazları sıcak geçen ovalarından Malatya, Elazığ ve Iğdır ovalarında ekilir.
e. Tütün: Doğu Anadolu'da suyu geçiren topraklarda ekilir. Başlıca ekim alanları Malatya, Bitlis, Bingöl, Muş ve Hakkari'nin Şemdinli yöreleridir.
Diğer ürünler:
• Kayısı - Malatya ve İğdır
• Dut ve üzüm - Elazığ
• Sebzecilik - Malatya ve İğdır
Güneydoğu Anadolu Tarım Bölgeleri
Güneydoğu Anadolu'da zeytin, Antep fıstığı, nohut, mercimek, pirinç, karpuz, domates, biber, patlıcan vb. yetiştirilir.
a. Zeytin: Bölgenin güneybatısında özellikle Kilis, Nizip ve Gaziantep'te yetiştirilir.
b. Antep fıstığı: Dünya'da en çok Güneydoğu Anadolu'da özellikle bölgenin güneyinde Gaziantep, Urfa ve Mardin arasında yetiştirilir.
c. Mercimek ve nohut: Bölgenin güney ovalarında özellikle Harran ovasında ekilir. Bu bölge mercimek üretiminde Türkiye'de ilk sırayı alır.
d. Pirinç: Diyarbakır Karacadağ ve Adıyaman'da akarsu boylarında çok yetiştirilir.
e. Karpuz, domates, biber ve patlıcan: Diyarbakır'da Dicle nehrinin kıyısındaki kumsal topraklarda çok ekilir.
Güzel, ayrıntılarıyla anlatmışlar, işimize yaradı. Beğendim, istediğim notu alabilirim inşallah.
YanıtlaSil