Kentleşme ve Kentleşme Dokusu

Bir yerleşim merkezinin yüzey şekilleri, arazinin yapısı, verimliliği, yeşil alanların genişliği, doğal hayatın korunması orada olabilecek hava kirliliğini azaltır veya engeller.

Dünyada ve Türkiye'de sanayileşen bölgelerin çok nüfus çektiği, hızlı nüfus yığılması olduğu buna bağlı olarak da düzensiz şehirleşme olayının ortaya çıktığı yaşanarak görülmüş gerçeklerdir.

Köyden şehire göç olayı ve bunun doğurduğu birçok problem vardır. Bunlardan biri de çevre sorunu olan hava kirliliğidir. Altyapısı olmayan ya da çok az olan yere göçen kırsal kesimin dar gelirli insanları, geldikleri büyük şehirlerin kenar semtlerinde düzensiz yapılaşmaya, hatta kaçak, kanun dışı yapılaşmaya başlayınca, şehir imar planları alt üst olmakta zaten dar gelirli olan bu insanların yaktığı yakıtlar da genellikle daha çok kirlilik yapan türlerden olduğu için hava kirlenmesi olayı da kendiliğinden ortaya çıkmaktadır.

Türkiye'de böyle sıkıntıyı başta başkent Ankara olmak üzere İstanbul, İzmir, Bursa, Diyarbakır gibi şehirlerimiz acı örnekleriyle yaşamışlardır. Mesela; Ankara başkent olduğu yıllarda 30 000 nüfuslu küçük bir Anadolu şehri iken bugün milyonlarla ifade edilen nüfusu barındırmak zorunda kalmıştır. Şehrin merkezi kısımlarının çevresi tamamen gecekondularla kuşatılmış vaziyettedir. Yukarıda belirtilen gelişmeler Ankara'da aynen yaşanmış ve Türkiye'de hava kirliliği denince ilk akla gelen şehir olma özelliğini uzun yıllar taşımıştır. Daha önceden belirtildiği gibi Ankara'nın havasının kirlenmesinde coğrafi yapı ve özellikleri de büyük rol oynamış, ancak alınan tedbirler sayesinde (Doğal gaz kullanımı, kaliteli kömür kullanımı, yakıcıların eğrimi, egzoz gazlarının kontrolü ve şehir çevresini kuşatan "yeşil bir kuşak" oluşturulması) bugün Ankara, 1970 li yılların en kirli şehri olma özelliğinden büyük ölçüde kurtulmuştur. Ankara'nın yaşadığı sıkıntıları İstanbul, Bursa'da yaşamış ancak buraların coğrafi konumları dolayısı ile sıkıntılar daha kolay geçiştirilmiştir. Fakat Erzurum, Diyarbakır, Kayseri ve Konya gibi şehirler bu sıkıntılardan kurtulamamışlardır.

Hava Kirliliğinin Sebepleri konusuna dönmek için buraya tıklayınız.

Yorumlar

Bu blogdaki popüler yayınlar

Coğrafya Dersleri Kazanımları Listesi

Coğrafi Konumun Türkiye Ekonomisine Etkileri

2014 TÜİK Tarım ve Hayvancılık Verileri