Sera Etkisi
Sera, güneş ışınlarının içerisine girmesine izin vererek ve ısının dışarıya kaçmasını sınırlayarak, iç ortamın dış ortama göre daha sıcak olmasını sağlayan sisteme denir. Yer atmosferinde de su buharınında içerisinde bulunduğu sera gazı olarak adlandırılan gazlar, güneşten alınan enerjinin bir kısmının uzaya tekrar dönmesini önler, boyle.ce yer yüzeyinin olduğundan daha fazla ısınmasına sebep olurlar, bu olaya sera etkisi denir.
Atmosferde kısa dalgalı güneş radyasyonunu geçirme buna karşılık yerden atmosfere yayılan uzun dalgalı radyasyonu tutabilme özelliklerine sahip gazlara da sera gazı denir. En önemli sera gazları; karbondioksit (CO2), metan (CH4), Kloroflorokarbonlar (CFC), ve Azotoksitler (NOx)'dir. Özellikle son elli yıllık süre içinde bu gazların atmosferdeki birikme hızlarında artış gözlenmiştir. Bu artışın insan etkinliklerinden özelliklede, fosil yakıtların yakılmasından kaynaklandığı anlaşılmıştır. Örneğin; evrenin var olduğu yıllardan 1800'lü yıllara kadar geçen yaklaşık 160 bin yıl süresince havadaki karbondioksit konsantrasyonları 290 ppm'i geçmemiş, son ikiyüz yıl içinde fosil yakıtlarının yanması CO2'i tutucu bir ortam durumundaki ormanların küresel ölçüde yok edilmesi nedeniyle 354 ppm'e ulaşmıştır. Bu artışın yarıdan fazlası 1950'li yılardan sonra olmuştur.
İnsan kaynaklı sera gazı emisyonlarının özellikle de COVin sınırlandırılmasına yönelik önlemler tüm dünya ülkelerini işbirliği yapmaya yönlendirmiştir. Ülkelerin atmosfere saldıkları sera gazı emisyonlarının sera etkisi ve küresel ısınma üzerindeki net emisyonlarının bilinmesi ile ortaya çıkacaktır.
Türkiye'nin başlıca sera gazı kaynakları enerji, sanayi ve tarım sektörüdür. Bu sektörlerdeki birincil enerji kaynağının yaklaşık % 85'i ticari (taş kömürü, linyit, asfaltit, doğal gaz, petrol, hidrolik), % 15'i ticari olmayan (odun, hayvan ve bitki atıkları) kaynaklardan oluşmaktadır. Kloroflorokarbonların ise, özellikle 1980'li yılların başından itibaren ortaya çıktığı anlaşılmıştır.
Hava Kirliliğinin Etkileri konusuna dönmek için buraya tıklayınız.
Atmosferde kısa dalgalı güneş radyasyonunu geçirme buna karşılık yerden atmosfere yayılan uzun dalgalı radyasyonu tutabilme özelliklerine sahip gazlara da sera gazı denir. En önemli sera gazları; karbondioksit (CO2), metan (CH4), Kloroflorokarbonlar (CFC), ve Azotoksitler (NOx)'dir. Özellikle son elli yıllık süre içinde bu gazların atmosferdeki birikme hızlarında artış gözlenmiştir. Bu artışın insan etkinliklerinden özelliklede, fosil yakıtların yakılmasından kaynaklandığı anlaşılmıştır. Örneğin; evrenin var olduğu yıllardan 1800'lü yıllara kadar geçen yaklaşık 160 bin yıl süresince havadaki karbondioksit konsantrasyonları 290 ppm'i geçmemiş, son ikiyüz yıl içinde fosil yakıtlarının yanması CO2'i tutucu bir ortam durumundaki ormanların küresel ölçüde yok edilmesi nedeniyle 354 ppm'e ulaşmıştır. Bu artışın yarıdan fazlası 1950'li yılardan sonra olmuştur.
İnsan kaynaklı sera gazı emisyonlarının özellikle de COVin sınırlandırılmasına yönelik önlemler tüm dünya ülkelerini işbirliği yapmaya yönlendirmiştir. Ülkelerin atmosfere saldıkları sera gazı emisyonlarının sera etkisi ve küresel ısınma üzerindeki net emisyonlarının bilinmesi ile ortaya çıkacaktır.
Türkiye'nin başlıca sera gazı kaynakları enerji, sanayi ve tarım sektörüdür. Bu sektörlerdeki birincil enerji kaynağının yaklaşık % 85'i ticari (taş kömürü, linyit, asfaltit, doğal gaz, petrol, hidrolik), % 15'i ticari olmayan (odun, hayvan ve bitki atıkları) kaynaklardan oluşmaktadır. Kloroflorokarbonların ise, özellikle 1980'li yılların başından itibaren ortaya çıktığı anlaşılmıştır.
Hava Kirliliğinin Etkileri konusuna dönmek için buraya tıklayınız.
Yorumlar
Yorum Gönder